SKKN Một số biện pháp giáo dục ý thức cho trẻ mẫu giáo nhỡ 4-5 tuổi bảo vệ môi trường
Thực trạng vấn đề:
- Trong quá trình thực hiện tôi có một số thuận lợi và khó khăn sau:
*Thuận lợi
- Trường được xây dựng khang trang, thoáng mát với khuôn viên rộng. Trong sân trường có nhiều cây xanh tạo bóng mát, nhiều bồn hoa với những màu sắc khác nhau làm cho khuôn viên trường trở nên rất đẹp.Ở mỗi lớp luôn có góc thiên nhiên với nhiều loại cây cảnh,các cây xanh ở cửa sổ phòng học tạo không khí thoáng mát. Chính vì vậy mà trường học là một ngôi trường thân thiện để trẻ thấy mỗi ngày đến trường là một ngày vui, tạo tâm thế tốt cho trẻ hoạt động.
- Ban giám hiệu quan tâm, đầu tư, bồi dưỡng, về chuyên môn, tạo điều kiện cho giáo viên đi tham quan học hỏi trong và ngoài trường.
- Giáo viên có kinh nghiệm, trình độ chuyên môn đạt trên chuẩn, luôn nhiệt tình, tận tụy, tâm huyết với nghề, yêu thương trẻ, sáng tạo trong công việc, có tinh thần trách nhiệm, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao, luôn tích cực phấn đấu học hỏi để không ngừng vươn lên, nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ và năng lực sư phạm.
- Nhà trường đầu tư đầy đủ đồ dùng, đồ chơi, các phương tiện học liệu. Bên cạnh đó là phong trào làm đồ dùng,đồ chơi tự tạo phục vụ cho việc dạy và học của giáo viên sôi nổi.Giáo viên chủ động làm và sử dụng đồ dùng, đồ chơi hiệu quả trong tất cả các hoạt động.
*Khó khăn:
- Ý thức bảo vệ môi trường của một số người còn chưa cao nên việc thu gom xử lý rác thải rắn là khó khăn, vì thế vẫn còn hiện tượng vứt rác bừa bãi, vứt trộm ra môi trường gây ảnh hưởng đến vệ sinh môi trường,
- Giáo viên đã chú ý lồng ghép bảo vệ môi trường vào các hoạt động song kĩ năng lồng ghép nội dung bảo vệ môi trường còn chưa sáng tạo linh hoạt, thường xuyên nên trẻ chưa thực sự khắc sâu mà còn lơ là chưa có ý thức thường xuyên BVMT
- Trẻ trong độ tuổi nhỏ nên ý thức BVMT còn chưa thường xuyên, ổn định.
Xuất phát từ những đặc điểm tình hình của lớp và của trường cùng với những thuận lợi và khó khăn đã nêu tôi luôn suy nghĩ và trăn trở cần có những biện pháp thích hợp để nâng cao ý thức BVMT cho trẻ ngay từ bây giờ và đồng thời nhắc nhở phụ huynh việc BVMT là rất quan trọng trong mọi thời điểm và ở tất cả mọi nơi.
3. Các biện pháp tiến hành
3. 1. Biện pháp 1: Điều tra khảo sát thực trạng hành vi, ý thức bảo vệ môi trường của trẻ.
Thông qua quan sát hành vi, ý thức của trẻ tại lớp trong các hoạt động, phối hợp kiểm tra thực tế để đánh giá thực trạng ý thức bảo vệ môi trường của trẻ, tôi đã phân tích và làm rõ nguyên nhân để xây dựng các biện pháp tốt nhất nhằm nâng cao ý thức trẻ 4-5 tuổi bảo vệ môi trường trong mầm non Hoa Thủy Tiên . Kết quả cho thấy trẻ đã biết BVMT nhưng không thường xuyên bới một số nguyên nhân khách quan:
- Phụ huynh chưa thực sự quan tâm đến việc hình thành ý thức cho trẻ bảo vệ môi trường cho trẻ nên trẻ con lơ là chưa thực sự nghĩ bảo vệ môi trường là việc cần thiết. - - Thêm đó là khả năng nhận thức của trẻ con còn chênh lệch, việc lồng ghép giáo dục trẻ bảo vệ môi trường còn chưa sáng tạo nên trẻ con chưa được khắc sâu, hay quên. Chính từ thực trạng đó đòi hỏi cô giáo cần có nhiều tìm tòi hơn nữa để có những biện pháp tốt nhất để trẻ được học hỏi một cách nhẹ nhàng, không gượng ép để từ đó nâng cao hành vi ý thức bảo vệ môi trường trong mỗi trẻ nhỏ.
Ngay từ đầu năm điều trước tiên tôi khảo sát trên trẻ thông qua các hoạt động để có hướng giáo dục ý thức bảo vệ môi trường.
Kết quả khảo sát trẻ đầu năm học
STT NỘI DUNG TỔNG SỐ (43 trẻ)
Đạt % Chưa đạt %
1 Biết chăm sóc và bảo vệ cây 26 = 54% 17 = 46 %
2 Có ý thức giữ gìn vệ sinh công cộng, vệ sinh trường lớp 24 = 49 % 19 = 51 %
3 Có ý thức lấy, cất dọn đồ dùng, đồ chơi đúng nơi quy định 29 = 62% 14 = 38 %
4 Có ý thức không vứt rác ra đường, biết nhặt rác vào thùng 25 = 51 % 18 = 49 %
5 Phân biệt được những hành động đúng, hành động sai để bảo vệ môi trường 27 = 57 % 16 = 43 %
6 Có ý thức tiết kiệm điện, nước khi sử dụng 28 = 59 % 15 = 41 %
7 Nhắc nhở người lớn không vứt rác bừa bãi 31 = 68 % 12 = 32 %
3.2. Biện pháp 2: Tự bồi dưỡng nâng cao chuyên môn trong giảng dạy.
Giáo viên là người trực tiếp đứng lớp, ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục trẻ tại lớp. Vì thế bản thân tôi luôn tích cực học tập, tham khảo tài liệu sách vở, học hỏi từ đồng nghiệp, tích cực tham gia sinh hoạt tổ nhóm chuyên môn , mạnh dạn xây dựng hoạt động lên tiết chuyên đề cấp trường.
Trong những buổi họp khối chuyên môn, tôi đã mạnh dạn đưa ra những ý kiến cá nhân về lồng ghép bảo vệ môi trường vào các chủ đề, các hoạt động để dạy trẻ và cùng các bạn trong khối thảo luận đưa ra các ý kiến thống nhất về nội dung lồng ghép, cùng nhau tìm ra các biện pháp, phương pháp đưa vào dạy trẻ để phát huy được hiệu quả cao đối với trẻ. Qua đó tôi được học hỏi mở rộng hơn về kinh nghiệm giảng dạy chăm sóc trẻ và đặc biệt là kinh nghiệm lồng ghép vấn đề bảo vệ môi trường vào dạy trẻ cho phù hợp để trẻ thấy hứng thú và tích cực tham gia có ý thức, hành vi bảo vệ môi trường phù hợp lứa tuổi trẻ.
Bên cạnh đó, tôi còn luôn tích cực tham khảo thêm sách vở, các tài liệu liên quan đến vấn đề môi trường hiện nay để đưa ra các nội dung, biện pháp phù hợp nhất để có thể dạy trẻ ở lớp tôi ghi nhớ được tốt nhất những gì cô dạy.
“Học, học nữa, học mãi”, câu nói này luôn nhắc tôi rằng những việc học mãi mãi, không bao giờ dừng. Chính vì thế, không chỉ riêng tôi mà tất cả các giáo viên trong trường cần hoàn thiện chính mình để mang lại kết quả cao nhất trong việc giáo dục và dạy trẻ.
Tóm tắt nội dung tài liệu: SKKN Một số biện pháp giáo dục ý thức cho trẻ mẫu giáo nhỡ 4-5 tuổi bảo vệ môi trường
phù hợp nhất để có thể dạy trẻ ở lớp tôi ghi nhớ được tốt nhất những gì cô dạy. “Học, học nữa, học mãi”, câu nói này luôn nhắc tôi rằng những việc học mãi mãi, không bao giờ dừng. Chính vì thế, không chỉ riêng tôi mà tất cả các giáo viên trong trường cần hoàn thiện chính mình để mang lại kết quả cao nhất trong việc giáo dục và dạy trẻ. 3. 3. Biện pháp 3: Xây dựng kế hoạch định hướng lồng ghép bảo vệ môi trường vào các hoạt động dạy trong từng chủ đề. Dựa trên kết quả khảo sát ý thức bảo vệ môi trường của trẻ tại lớp, tôi đã tiến hành xây dựng kế hoạch lồng ghép giáo dục trẻ bảo vệ môi trường cụ thể hóa vào các chủ đề định hướng các chủ đề giáo dục trong lớp để tổ chức hoạt động một cách có hiệu quả như sau: Tháng Nội dung lồng ghép bảo vệ môi trường Tháng 9/2016 - Nhận biết môi trường trường mầm non: các phòng nhóm, sân vườn, cống rãnh, các đồ dùng, đồ chơi của lớp, của các cá nhân, giáo viên, trẻ, nhân viên. - Phân biệt môi trường sạch, môi trường bị ô nhiễm - Xây dựng môi trường bằng các hành vi phù hợp + Vứt rác đúng nơi quy định, không khạc nhổ bừa bãi + Quét dọn rác, lau bụi cửa, đồ dùng..., sắp xếp đồ dùng ngăn nắp... thông thoáng phòng nhóm. + Yêu quý, giữ gìn đồ dùng cá nhân. + Chăm sóc cây trồng ở lớp, trường: lau lá, tưới cây, xới đất...Không bẻ cảnh hái hóa, không vẽ bậy lên tường. + Lao động hàng ngày: trực nhật phòng nhóm. Tháng 10/2016 - Giáo dục trẻ để hình thành các thói quen tốt trong sinh hoạt: rửa tay, lau mặt trước khi ăn, đi vệ sinh đúng nơi quy định, không vứt rác bừa bãi cần vứt rác vào thùng, biết nhặt cơm rơi vãi vào khay... - Quý trọng và giữ gìn đồ dùng, đồ chơi, quần áo sạch và dùng lâu bền. - Khám phá các bộ phận cơ thể mình: đôi tay bé có thể làm được những gì? Để lồng ghép giáo dục trẻ BVMT như: Tay bé vứt rác vào thùng, tay bé trồng cây, gieo hạt, tưới cây...Mắt bé nhìn thấy rác rơi để nhặt vào thùng... - Nhận biết nhà sạch, nhà bẩn - Biết giúp bố mẹ công việc vừa sức, lau dọn bàn ghế, quét nhà tưới cây, sắp xếp đồ dùng đồ chơi gọn gàng - Bước đầu biết phân loại, vứt rác vào đúng thùng rác của gia đình để nhân viên gom rác thuận tiện cho công việc - Nhận biết 1 số đồ dùng sử dụng điện ở trường và ở nhà, biết lợi ích của việc tiết kiệm điện và có 1 số hiểu biết về việc sử dụng tiết kiệm điện Tháng 11/2016 - Trẻ nhận biết có nhiều ngành nghề trog xã hội, biết công việc của bác lao công làm nhiệm vụ vệ sinh môi trường. - Nhận biết hành động đúng để bảo vệ môi trường. Tháng 12/2016 - Chăm sóc các con vật, yêu quý và bảo vệ các con vật - Nhận biết những con vật có ích và có hại trong thế giới động vật. - Trẻ nhận biết môi trường sống của chúng, biết bảo vệ môi trường sống cho các loài động vật. - Quan tâm đến động vật, cho ăn uống... Tháng 1/2017 - Chăm sóc cây cối, tưới cây, lau lá... - Trồng một số cây bằng hạt, củ, cành... chăm sóc chúng - Nhận biết lợi ích của cây đối với môi trường sống, từ đó có những hành vi đúng đối với cây xanh và môi trường: không hái hoa, bẻ cành, không dẫm chân lên cỏ... Tháng 2/2017 - Nhận biết khói bụi từ các phương tiện giao thông có ảnh hưởng rất lớn đến môi trường. - Tiết kiệm cùng cô làm đồ dùng, đồ chơi- các phương tiện giao thông bằng các phế liệu. Tháng 3,4/2017 - Nhận biết các hiện tượng tự nhiên và các yếu tố gây ô nhiễm môi trường; gió mạnh làm đường phố bụi có hại cho con người, bẩn nhà cửa...gây đồ cây cối, nhà cửa... - Ích lợi của nước với con người. vật nuôi, cây trồng. - Nhận biết nước sạch, nước ô nhiễm, biện pháp bảo vệ nguồn nước, sử dụng tiết kiệm nước... 3.4. Biện pháp 4: Giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ thông qua các hoạt động * Giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ thông qua hoạt động học tập Hoạt động học tại trường mầm non là hoạt động cung cấp nhiều kiến thức cho trẻ về cuộc sống cũng như trong xã hội. Thông qua tiết học trẻ được tham gia nhiều hoạt động của các lĩnh vực khác nhau: âm nhạc, tạo hình, khám phá, toán, văn học- chữ viết , thể dục...mỗi hoạt động đều mang đến cho trẻ những kiến thức với những đặc trưng riêng. - Sự kiện: Trường mầm non của bé Lớp học là nơi sinh hoạt và gần gũi với trẻ sau ngôi nhà thân yêu của bé. Có thể nói lớp học là ngôi nhà thứ 2 của bé trong những năm tháng đầu đời. Ngoài việc cung cấp những kiến thức trong bài học nhận biết về môi trường trường lớp gồm; các phòng nhóm, sân vườn, các đồ dùng của lớp, cá nhân của cô và trẻ, đồ chơi, con người như giáo viên, trẻ, nhân viên.. thì tôi đã lồng ghép dạy trẻ phân biệt môi trường sạch, môi trường bẩn ở trường như sau: + Môi trường sạch: lớp học ngăn nắp, ánh sáng đầy đủ, không có bụi, khói, mồ hôi, nấm mốc, tiếng ồn; trường lớp có nhiều cây xanh. + Môi trường bị ô nhiễm: các đồ dùng sắp xếp không ngăn nắp bụi bẩn, ô nhiễm bởi rác, nước thải, tiếng ồn... + Vứt rác đúng nơi qui định; không khạc nhổ bừa bãi; không bẻ cành hái hoa; vẽ bậy lên tường... + Lau bụi đồ dùng đồ chơi vào các buổi chiều thứ 6 hàng tuần cùng cô. + Sắp xếp đồ dùng đồ chơi ngăn nắp gọn gàng đúng nơi qui định sau mỗi hoạt đông. + Yêu quí giữ gìn đồ dùng cá nhân, đồ dùng trong lớp, trường. + Chăm sóc cây trồng góc thiên nhiên; lau lá, tưới cây. + Lao động trực nhật phòng ăn, góc thiên nhiên, chuẩn bị giờ ăn, giờ học: lớp có bảng trực nhật phân công rõ ràng. +VD: Với HĐ khám phá “Lớp học của bé” : Tôi đưa các hành vi bé biết BVMT trong trường mầm non như sau để trẻ nhận biết và củng cố luyện tập: Tôi nhận thấy trẻ thực sự hứng thú và khắc sâu kiến thức tôi dạy trẻ về BVMT trong lớp học và sân trường. Không có gì hiệu quả bằng trẻ vừa được học mà vẫn được chơi, bám sát tâm lí này của trẻ tôi luôn lồng ghép việc BVMT trong lớp học một cách có hiệu quả nhất. Những hành vi tôi đưa vào là các tranh như : Trẻ hái hoa, bẻ cành, trẻ vứt rác đúng nơi qui định, trẻ vệ sinh lớp học cùng cô, trẻ quét lớp... Từ những hành vi trên tôi phân tích giúp trẻ nhận ra những hành vi nên và không nên làm; có ý thức hơn về bản thân hay nhắc nhở bạn khi nhìn thấy rác, các con cùng nhau giúp cô vệ sinh lớp và dọn dẹp sắp xếp đồ chơi. Hình ảnh cô và trẻ cùng lau dọn sắp xếp đồ chơi tai lớp - Chủ đề: Bản thân Ở chủ đề này, tôi đi sâu dạy trẻ kĩ năng vệ sinh cá nhân cho trẻ. Vì chính từ kĩ năng này trẻ có thể nhận ra rằng, vệ sinh cá nhân tốt thì mới có một sức khỏe tốt, cơ thể sẽ có sức đề kháng cao không hay bị ốm đau và muốn thế cần có một môi trường, là môi trường không bị ô nhiễm. Tôi dạy trẻ những thói quen tốt như: rửa tay, lau mặt trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh, rửa tay bằng xà phòng, đi vệ sinh đúng nơi qui định, không vứt rác bừa bãi cần vứt rác vào thùng..dạy trẻ ăn sạch uống sạch: ăn chín, uống sôi, nhặt thức ăn vào khay, không ăn thức ăn có mùi lạ, không uống nước ngọt pha nhiều phẩm màu...khi đi ra ngoài đường đeo khẩu trang. Bên cạnh những sinh hoạt của bé tại lớp với chủ điểm này tôi dạy trẻ cần giữ gìn vệ sinh sạch sẽ các bộ phận trên cơ thể. Với mỗi giác quan đều có những công dụng và lợi ích khác nhau, chính vì vậy nên rất cần chăm sóc và bảo vệ những bộ phận trên cơ thể. Vệ sinh mắt tốt, không dụi tay lên mắt, lau mặt bằng khăn sạch sẽ có một đôi mắt sáng và khỏe mạnh. Bảo vệ đôi tai, cái mũi, cái miệng chính là bảo vệ sức khỏe cho mình. Tôi còn tổ chức rất nhiều trò chơi giúp trẻ khám phá các bộ phận trên cơ thể mình như: Dán tranh đôi tay bé có thể làm được những gì? Mũi bé có tác dụng gì? Mắt bé giúp bé như thế nào?... Thông qua đó tôi lồng ghép những tranh công việc của bé làm được để BVMT như: Tay bé có thể vứt rác vào thùng, tay bé trồng được cây...Mắt bé nhìn thấy rác rơi để nhặt vào thùng... Việc lồng ghép này giúp tôi vừa dạy được kiên thức bài học vừa giúp trẻ có ý thức hơn trong việc BVMT. - Chủ đề: Gia đình thân yêu của bé Gia đình là nơi vô cùng thân thuộc của trẻ, trẻ gắn bó với ngôi nhà của gia đình suốt cuộc đời của mình. Trong chủ điểm này bên cạnh những kiến thức mang lại cho trẻ giúp trẻ thêm yêu quí trân trọng ngôi nhà và những người thân trog gia đình của bé thì tôi luôn tìm cách lồng ghép việc BVMT một cách gần gũi và sâu sắc nhất VD: Nhận biết nhà sạch, nhà bẩn Và giáo dục trẻ: để có một ngôi nhà sạch, đẹp trẻ có thể giúp những người thân trong gia đình những công việc nhẹ nhàng như: giúp mẹ dọn dẹp nhà cửa, lau dọn bàn ghế, quét nhà, giúp bố chăm sóc cây cành, vứt rác đúng thùng rác của gia đình để nhân viên gom rác thuận tiện cho công việc... - Chủ đề: Nghề nghiệp Trong chủ điểm này tôi lồng ghép dạy trẻ biết một số nghề bảo vệ môi trường trong xã hội: nghề chăm sóc vườn thú, chăm sóc công viên, cây xanh, công nhân vệ sinh đường phố, lái xe rửa đường phốThông qua đó cho trẻ liên hệ trực tiếp với bản thân: trẻ có thể làm gì để bảo vệ môi trường và giúp đỡ các bác công nhân đỡ vất vả hơn (không vứt rác, không vệ sinh bừa bãi để người công nhân vệ sinh đường phố đỡ vất vả hơn; hoặc trẻ biết phân loại rác giúp bác công nhân vệ sinh môi trường) Và để lồng ghép giáo dục trẻ bảo vệ môi trường tôi đã mạnh dạn đưa tiết học “Khám phá công việc của bác lao công” vào dạy trẻ: giúp trẻ hiểu được công việc, những dụng cụ làm việc để đi gom rác giúp cho môi trường thêm trong sạch và trong lành hơn của bác. Tôi giáo dục trẻ công việc của bác lao công là vô cùng đáng qúi, công việc của bác rất nặng nhọc, vất vả, bên cạnh đó là sự độc hại ảnh hưởng đến sức khỏe khi bác lao độngCác con cần yêu qúi và tôn trọng bác nhiều hơn khi bác đã rất vất vả để chúng ta có được môi trường sạch như thếTôi cho trẻ được cầm chổi quét và hót rác, cho trẻ chơi phân loại rác thiết thực hơn và thêm yêu quý và biết ơn công việc của bác lao công. Trẻ được quét sân, cầm xẻng hót rác, nhặt lá câyKết qủa sau buổi lao động mang lại là trẻ nhận ra mình đang làm một việc rất có ích. - Chủ đề: Giao thông Ở chủ đề này, tôi lồng ghép giáo dục để giúp trẻ nhận biết môi trường ô nhiễm do các PTGT thải khói vào không khí, tiếng ồn của động cơ, nhiều PTGT gây tắc nghẽn giao thôngVà hỏi để trẻ suy nghĩ làm thế nào để giảm bớt ô nhiễm môi trường do giao thông gây ra? Trẻ sẽ tư duy nói lên được ý tưởng của mình, tôi muốn kích thích trẻ mạnh dạn nêu lên ý tưởng và tôi sẽ đưa kết luận chính xác, khuyến khích mọi người đi bộ và sử dụng PTGT công cộng, giữ gìn vệ sinh khi tham gia giao thông cùng người lớn; không vứt rác xuống đường, xuống sông Tôi còn cho trẻ xem hàng loạt những hình ảnh ô nhiễm khói bụi do các PTGT mang lại, hình ảnh người tham gia giao thông không đeo khẩu trang và không đội mũ bảo hiểm, đi xe đùa nghịch, vượt đèn đỏ, không chấp hành luật giao thônggiải thích cho trẻ nhận ra đó là hành vi nên hay không nên làm, từ đó giáo dục trẻ khi tham gia giao thông cùng người lớn cần làm những gì? Hình ảnh ô nhiễm môi trường nước và không khí. Thêm vào đó tôi tổ chức nhiều trò chơi giao thông giúp trẻ “Chơi mà học ”. Từ những trò chơi này trẻ áp dụng vào thực tế khi tham gia giao thông: Trò chơi: “Đèn xanh đèn đỏ” giúp trẻ nhận biết các đèn tín hiệu. - Chủ đề : Thế giới thực vật Thế giới thực vật quanh bé thật phong phú và đa dạng, xung quanh bé có biết bao loại rau củ quả, biết bao loại quả và cây xanh... Ở chủ điểm này ngoài dạy trẻ nhận biết: + Cây cối cần môi trường sống để phát triển: nhiệt độ thích hợp, ánh sáng, nước, đất... + Ích lợi của cây cối: cung cấp thức ăn cho con người, làm thuôc chữa bệnh, đồ dùng,... Tôi đã lồng ghép giới thiệu cho trẻ biết: + Cây cối giảm ô nhiễm môi trường: giảm bụi, tiếng ồn, chất độc hại, giảm nhiệt độ ngày hè... + Cho trẻ thấy được việc sử dụng tài nguyên thực vật không kế hoạch: chặt phá rừng, đốt phá rừng...sẽ ảnh hưởng đến môi trường sống của con người. Hậu quả của việc chặt phá , đốt rừng...gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống con người, vật nuôi. Hình ảnh thiên tai do ô nhiễm môi trường mang lại. Tôi đã cho các cháu cùng làm với cô một số công việc để bảo vệ môi trường như: + Tưới cây, xới đất, lau rửa lá cây làm sạch bụi bẩn, nhổ cỏ, vun đất... + Trồng 1 số cây bằng hạt( đỗ, lạc...); bằng củ; bằng cành; cây giống...và chăm sóc chúng... Và trẻ lớp tối rất thích thú và say mê thực hiện cùng cô, được tự tay lấy đất, tự tay gieo hạt vào chậu, ươm hạt chăm sóc cây từ đó tôi thấy trẻ thêm yêu cây xanh quanh mình hơn, thậm chí còn nhắc nhở những bạn bè của mình cùng trồng và bảo vệ cây xanh. Và tôi cũng đã xây dựng một góc thiên nhiên tại hành lang của lớp tôi để trẻ tự tay chăm sóc chúng. Tất cả những cây cối tại góc thiên nhiên của lớp tôi đã vận động phụ huynh cho trẻ tự mang chậu cây đến để trẻ được trồng và sắp xếp hợp lý. Hình ảnh các bé gieo hạt tại góc thiên nhiên. Ngoài biện pháp trên tôi cũng dạy trẻ thêm những hành vi không nên làm đối với cây xanh tại vườn trường cũng như những nơi công cộng mà bé được đi chơi cùng ba mẹ: Các con không được hái hoa trong công viên, không được dẫm chân lên cỏ, không bẻ cành, không khạc nhổ bừa bãi...Bởi vì các cây xanh trồng tại đây phục vụ rất nhiều cho cuộc sống của chúng ta: giúp công viên đep và rực rỡ hơn, giúp không khí trong lành tốt cho sức khỏe con người, giúp cân bằng sinh thái... Trên lớp tôi còn dạy trẻ nhiều bài thơ, câu đối, hò vè đối đáp về cây xanh và các loại rau củ thân thuộc quanh bé: Đồng dao về củ, cây bắp cải, về rau xanh..cùng các trò chơi mang đậm tính dân gian như: Trồng đậu trồng cà, gieo hạt... Từ đó trẻ hiểu lợi ích của cây và biết chăm sóc yêu quý bảo vệ cây xanh. - Chủ đề: Thế giới động vật Động vật quanh trẻ thật đa dạng và phong phú. Ở chủ đề này ngoài việc cung cấp cho trẻ những kiến thức về đặc điểm của các con vật với đời sống con người tôi giáo dục trẻ biết tham gia chăm sóc bảo vệ động vật: cho ăn, uống, chăm sóc âu yếm với những con vật gần gũi với con người, dạy trẻ bảo vệ môi trường sống của động vật Ví dụ: Tôi đưa hình ảnh: Ai làm ô nhiễm nguồn nước? vào dạy trẻ để giúp cho trẻ nhận biết nguyên nhân gây ô nhiễm nguồn nước làm ảnh hưởng đến môi trường sống của các loài động vật dưới nước (cá, tôm, cua, ốc) từ đó giáo dục trẻ có ý thức bảo vệ môi trường: bỏ rác đúng nơi qui định., không sả hóa chất , nước thải xuống ao, hồ, sông , suối -Chủ đề: Nước và một số hiện tượng tự nhiên . Ngoài các tiết học chính cung cấp cho trẻ những kiến thức cơ bản của chủ đề mà tổ nhóm xây dựng từ đầu năm như: Vai trò của nước, hiện tượng của tự nhiên , thời tiết 4 mùa... tôi tích howpf các nội dung để trẻ có ý thức khi bảo vệ môi trường. + Vai trò của nước: tôi khẳng định cho trẻ thấy nước là một tài nguyên qúy giá không thể thiếu đối với con người và động thực vật: nước để uống ăn, tắm, bơi không có nước con người, động thực vật không thể tồn tại. - Có nhiều loại nước khác nhau: nước mưa, nước máy, nước sông, suối - Tuy nhiên tài nguyên nước đang bị ô nhiễm và cạn kiệt dần do con người sử dụng nước lãng phí, các công trình,nhà máy sử dụng nhiều nước, con người vứt rác thải sinh hoạt bừa bãi; chất thải công nghiệ, thuốc bảo vệ thực vật, hóa chất đổ thẳng vào ao, hồ, sông suối mà chưa qua xử lý - Giáo dục trẻ cần phải biết tiết kiệm nước, sử dụng nước đúng mục đích, không lãng phí (rửa tay bật nước nhỏ vừa hải không bắn tung tóe, tắt vòi nước khi không dùng, lấy nước uống vừa đủ không đổ đi lãng phí) + Đề tài “ Một số hiện tượng tự nhiên ”: Kết hợp lồng ghé giáo dục BVMT như: nhận biết tác hại của gió mạnh làm cho đường phố bụi, có hại cho sức khỏe con người, làm bẩn nhà của, đồ dùng. Gió mạnh – bão có thể làm đổ cây cối, nhà cửa, các công trình xây dựng, các phương tiện giao thông đi lại khó khăn. * Giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ thông qua hoạt động góc Qua các giờ hoạt động góc trẻ được vui chơi thông qua các trò chơi học tập, phân vaiĐây là điều kiện lý tưởng giúp tôi lồng ghép bảo vệ môi trường vào dạy trẻ. Giờ này trẻ được chơi nhiều hơn, trẻ được hóa thân vào các nhân vật để cùng chơi với bạn: Bác công nhân, chú kỹ sư, cô đầu bếp, bán hàng, bác sỹVới mỗi vai chơi của trẻ tôi luôn giáo dục trẻ bảo vệ môi trường: - Với góc xây dựng trẻ được trồng cây, chăm sóc cây, xây dựng theo ý thíchvà tôi luôn nhắc trẻ cần sắp xếp gọn gàng, không bừa bãi Hình ảnh bé chơi góc xây dựng - Góc tạo hình: Trẻ được tự tay làm đồ dùng đồ chơi của chủ đề từ các nguyên vật liệu phế thải tận dụng làm thành những đồ chơi phục vụ học tập cho trẻ Cô và bé cùng làm đồ chơi từ các nguyên vật liệu phế liệu - Góc nấu ăn cần chú ý vệ sinh an toàn thực phẩm - Góc gia đình luôn nhớ nhà cửa cần sạch sẽ gọn gàng, rửa tay trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh - Góc thiên nhiên: Trẻ được tự tay chăm sóc cây, trồng cây, chơi với cát nước Trẻ chăm sóc cây cảnh Kết qủa mang lại khi tôi lồng ghép trẻ bảo vệ môi trường trong giờ hoạt động góc đạt hiệu quả rất cao, trẻ có ý thưc hơn và luôn biết cất đồ dùng đồ chơi gọn gàng. Đặc biệt tại mỗi góc chơi tôi thiết kế những chiếc thùng rác rất xinh xắn từ những đồ phế thải không dùng nữa nên trẻ lớp tôi càng có ý thức khi thấy rác trong lớp học * Giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ thông qua hoạt động lao động tập thể. Lao động sẽ giúp trẻ hình thành tính cần cù, chịu khó, biết yêu thiên nhiên, yêu cảnh vật xung quanh mình. Chính vì vậy mà tôi muốn giáo dục cho trẻ lòng “ yêu lao động ” thông qua 5 điều Bác Hồ dạy: “ Học tập tốt, lao động tốt .” Ngay ở lứa tuổi mẫu giáo thông qua các hoạt động như: nhặt lá cây rụng xung quanh sân trường, nhổ cỏ, tưới cây ở góc thiên nhiên,khi nhìn thấy rác biết nhặt rác vào thùng. Sau mỗi hoạt động học, trẻ được giao lưu với thiên nhiên thông qua hoạt động ngoài trời. Hoạt động này giúp trẻ được quan sát trực tiếp từ môi trường trong điều kiện tự nhiên. Từ những hoạt động ngoài trời tôi luôn tạo cơ hội cho trẻ được trực tiếp tiếp xúc với tự nhiên xã hội, cuộc sống xung quanh và tôi đã lựa chọn nội dung giáo dục bảo vệ môi trường phù hợp để đưa vào như sau: + Cho trẻ sưu tầm, nhặt lá, quả, hạtlàm thành bộ sưu tập trong góc thiên nhiên + Thực hiện một số công việc lao động đơn giản: nhặt lá rụng, giấy, rác có trong sân trường, vườn trường, giúp nhổ cỏ, tưới nước Trẻ thu gom rác trong sân trường + Khám phá, phát hiện sự thay đổi của cây cối, tính chất của thiên nhiên , hiện tượng thời tiết, một số sự vật, hiện tượng xã hội (người lớn trong trường và xung quanh); các phương tiện giao thông đi lại ngoài cổng trường và tất cả những hoạt động trên đều có thể thích hợp nội dung giáo dục bảo vệ môi trường phù hợp như trên. + Tổ chức cho trẻ làm thí nghiệm: với thực vật (sự phát triển của cây, cây cần có ánh sáng, không khí; hạt nảy mầm, không nảy mầm?) Động vật cần có không khí để thở + Trải nghiệm cảm giác khác nhau: cảm giác nóng khi đứng dưới ánh nắng mặt trời, cảm giác lạnh khi đứng trước gió, cảm giác nặng khi giúp đỡ bác làm vườn Thông qua rất nhiều các hoạt động ngoài trời được tổ chức tôi luôn tạo cơ hội cho trẻ có được các kinh nghiệm thực tiễn và biết vận dụng vào các tình huống cụ thể trong cuộc sống về bảo vệ môi trường + Chủ điểm giao thông: Tôi cùng quan sát trẻ đường làng tại địa hương. Với những gì quan sát được trẻ hiểu các phương tiện giao thông đang góp một phần gây ô nhiễm môi trường bởi khó và bụi. Tôi không quên nhắc trẻ những điều cần thiết khi tham gia giao thông. + Chủ điểm thực vật: Tôi cùng trẻ khám phá các cây trong trường. Từ đó phân tích cho trẻ hiểu cây sống được cần những yếu tố gì? Tác dụng của cây xanh đối với môi trường? Tác dụng của rau xanh đối với cơ thể? Bảo vệ cây xanh cũng chính là bảo vệ môi trường. Qua hoạt động đi dạo thăm quan, trẻ nhận ra được nhiều điều đúng đắn hơn về môi trường: Vườn trường, sân trường, lớp học, đường đi, công viên sẽ sạch đẹp hơn khi không còn vứt rác giữa đường, vỏ hộp sữa, bim bim vứt bừa bãi.. hoa sẽ nở đẹp hơn nếu được chăm sóc tốt và bảo vệ.Sân trường tôi đã có những thùng rác tại những bồn cây, tôi luôn nhấn mạnh với trẻ khi thấy rác hay đổ rác thì nhớ vứt đúng nơi quy định. Điều này đã giúp tôi gặt hái rất nhiều kết qủa tốt. - Giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ thông qua giờ ăn, giờ ngủ Qua các hoạt động tổ chức giờ ăn, ngủ cho trẻ để trẻ hình thành các nề nếp thói quen sinh hoạt đáp ứng mọi nếp sống văn minh trong xã hội hiện đại ngày nay. Biết tiết kiệm trong ăn u
File đính kèm:
- skkn_mot_so_bien_phap_giao_duc_y_thuc_cho_tre_mau_giao_nho_4.doc