Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giúp trẻ 3- 4 tuổi tự tin, mạnh dạn trong giao tiếp

tự tin, mạnh dạn trong giao tiếp giúp trẻ hoàn thiện dần về nhân cách. Trẻ biết quan tâm, chia sẻ với người khác, biết nói lời cảm ơn, xin lỗi đúng lúc.Vì thế tự tin, mạnh dạn trong giao tiếp là một kĩ năng vô cùng quan trọng không những giúp trẻ thoát khỏi sự rụt rè, nhút nhát mà còn là kim chỉ nam giúp trẻ có những bước tiến quan trọng sau này
	Nhưng thực tế hiện nay thì sao? Chúng ta phải thừa nhận một điều là trẻ con ngày nay đã thông minh hơn, hoạt bát hơn, lém lỉnh hơn ngày xưa nhưng các cháu lại thiệt thòi hơn vì ngoài thời gian ở trường về các cháu thường ít được tiếp xúc, giao lưu, chơi trò chơi với bạn bè cùng xóm. Vì hầu như bây giờ nhà nào cũng kín cổng cao tường nên mọi người rất ngại sang nhà nhau chơibố mẹ thì đi làm ông bà thì bận cơm nước người bạn duy nhất của các bé tại thời điểm ấy là tivi hoặc máy tính để bé xem hoạt hình hoặc chơi trò chơi. Vì vậy, không gian chơi, không gian tiếp xúc với mọi người xung quanh bị thu hẹp lại. Do đó có rất nhiều trẻ rât ngại tiếp xúc với người khác. Còn đến lớp thì sao? Ở lớp, trẻ lại không dám nói lên những điều trẻ thích, không dám mạnh dạn sinh hoạt trong tập thể, giao tiếp với người lớn theo suy nghĩ của mình. Trẻ thường rất ngại nói, ngại giao tiếp với người khác, đặc biệt là người lớn vì trẻ sợ bị la mắng, sợ cô phạt, trẻ bị áp đặt làm theo sự sắp xếp của côChỉ một số cháu bạo dạn, tự tin dám nói lên những suy nghĩ, trò chuyện cùng cô và khách đến lớp.Tại sao trẻ lại như vậy? Phải chăng, chính môi trường sống, môi trường sinh hoạt và học tập của trẻ có ảnh hưởng rất lớn tới một đứa trẻ. Trẻ rụt rè, nhút nhát hay mạnh dạn tự tin phụ thuộc rất nhiều vào yếu tố này.
2. Thực trạng vấn đề
a.Thuận lợị
Nhà trường được nhà nước tạo điều kiện về cơ sở vật chất đầy đủ, đồng bộ và hiện đại: Máy tính, máy chiếu, điều hòa, bình nóng lạnh, đèn điệnphục vụ cho công tác chăm sóc và giáo dục trẻ.
Luôn được sự hướng dẫn và chỉ đạo sát sao về chuyên môn của phòng giáo dục và sự quan tâm tạo điều kiện về mọi mặt của Ban giám hiệu nhà trường. 
Giáo viên trong lớp nhiệt tình với công việc, tận tâm với nghề, ham học hỏi, luôn tiếp thu ý kiến của lãnh đạo, đồng nghiệp nhằm nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp cũng như nghệ thuật lên lớp để mang đến những tiết học hay, hiệu quả cho trẻ.
Trẻ ngoan, lễ phép vâng lới cô giáo. Phụ huynh quan tâm, hết lòng ủng hộ các phong trào của lớp của nhà trường.
b. Khó khăn
Tuy học sinh lớp tôi phụ trách rất ngoan nhưng các cháu vẫn còn nhỏ tuổi, được bao bọc bởi gia đình quá nhiều. Đầu năm, tôi có cảm giác các cháu rất thụ động, nhút nhát, thiếu tự tin và rất ngại giao tiếp với người lạ đặc biệt là những cháu mới đi học để được các cháu mở lòng gần gũi, tin tưởng mình là điều rất khó.
Là một giáo viên mới, nhiều khi sợ trẻ không nghe lời mình nên nhiều lúc tôi rất nghiêm khắc với trẻ. Chính vì nghiêm khắc nên tôi nhận thấy rằng trẻ sẽ ngại gần gũi với mình, lảng tránh mình vì trẻ sợ.
 	Bên cạnh đó, tôi nhận thấy trong khi dạy trẻ sự giao tiếp, gần gũi giữa tôi và trẻ còn nhiều hạn chế, tôi thường dạy rập khuôn theo giáo án vì luôn nghĩ rằng nếu mình vui vẻ dễ dãi thì sẽ mất nề nếp gây ồn ào, mất trật tự, khó kiểm soát trẻ nhất là khi phải thanh tra, hội giảng hay mỗi lần đón đoàn về kiểm tra. 
Tôi chưa biết khai thác hết cái thông minh linh hoạt ở một số trẻ giỏi đang có ở trong lớp của mình.. Chính điều đó đã tạo nên thói quen không tốt ở trẻ đó là sự thụ động .
Nhiều khi do tính chất dặc thù của công việc nên tôi ít cùng cháu chuyện trò những đề tài ngoài chương trình, đàm thoại bàn bạc những vấn đề xảy ra xung quanh trẻ.
Muốn trẻ có nề nếp ngoan nhiều khi tôi nhận thấy mình còn ra lệnh, hay áp dặt trẻ, gò bó rầy la trẻ để trẻ nhanh vào nếp.
Ngoài ra trong một số tiết học như : Khám phá, làm quen với văn học, âm nhạc, hoạt động vui chơi nhiều khi tôi ít tạo điều kiện cho trẻ hỏi nhiều, nói nhiều và nêu những thắc mắc của mình bằng chính ngôn ngữ ngây thơ của trẻ. Có lúc trẻ hỏi tôi cũng chả vờ làm ngơ coi như không nghe thấy vì sợ phải giải quyết tình huống, sợ cháy giáo án.
Chính vì nhận ra một số hạn chế như vậy nên tôi luôn băn khoăn, trăn trở làm thế nào để mình gần gũi trẻ hơn, làm thế nào để các cháu luôn hồn nhiên, vô tư trong sáng, mở lòng khi trò chuyện với cô trẻ không còn cảm giác sợ mà thoải mái tự nhiên. Cho nên, tôi đã nghiên cứu, tìm ra một số biện pháp để giúp trẻ tự tin, mạnh dạn trong giao tiếp.
3. Một số biện pháp đã tiến hành
3.1 Biện pháp 1: Giúp bé có cảm giác thích thú mỗi khi đến lớp, mỗi khi đặt câu hỏi với cô, học được nhiều điều hay sau mỗi câu trả lời của cô:
Mỗi ngày đến trường là một ngày vui, để làm được điều đó giáo viên chúng ta phải cố gắng rất nhiều, không những phải nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ tìm tòi những cái mới lạ áp dụng vào giảng dạy mà còn phải tự hoàn thiện bản thân mình hơn để luôn đẹp trong mắt của trẻ, luôn cho trẻ cảm giác an toàn khi đến lớp, luôn tạo cho trẻ có cảm giác gần gũi, quen thuộc có như vậy trẻ mới thích được đi học, thích đến trường, thích tò mò khám phá, thích đặt những câu hỏi với cô.
* Để làm được điều đó tôi nhận thấy rằng mình vừa phải là người bạn là người mẹ để cháu tin yêu gần gũi khi nói chuyện:
Muốn cháu mạnh dạn tự tin, thông minh tôi nhận thấy rằng mình luôn phải gần gũi trò chuyện và chơi cùng trẻ ở mọi lúc mọi nơi không nên quát mắng, cấm đoán trẻ phải thế này, phải thế kia. Khi trẻ làm sai, tôi không phạt trẻ mà cần động viên trẻ cố gắng lần sauTôi luôn lắng nghe và tôn trọng những thắc mắc, những câu hỏi của trẻ. Thậm chí quan tâm cả những lời mách vẩn của cháu đồng thời tôi cũng luôn nhủ với lòng mình là bớt nghiêm khắc hơn với các cháu. Sau một thời gian áp dụng, tôi thấy trẻ lớp tôi rất yêu quý các cô ở lớp rất thích được tới lớp học, nghỉ một hai ngày là các con nói với bố mẹ rằng mình nhớ bạn, nhớ cô ( VD như bạn Tuấn Kiệt, Nhật Minh, Bảo Ngọc). Khi nghe thấy bố mẹ kể lại như vậy, tôi cảm thấy rất vui, vì trẻ thích đi học và đã tin tưởng mình.
Tôi rất chú trọng đến giờ đón trẻ, tôi biết trẻ rất thích được khen khi có cái mới. Vì vậy, ngoài việc để ý đến tình hình sức khỏe của các con khi tới lớp tôi thường quan sát để ý thật nhanh xem hôm nay trẻ có cái gì mới, kịp thời khen ngợi trẻ. Tôi nhận thấy, mỗi khi được khen trẻ rất là vui, cười rất tươi và phụ huynh cũng vậy họ thấy con em mình được cô quan tâm nên rất tin tưởng.
Ví dụ: Hôm nay, Minh Khang mới cắt tóc trông đáng yêu quá hoặc Thùy Dương có đôi giày mầu hồng giống màu con yêu thích lại có hình công chúa elsa nữa đẹp thế.
Tôi thường dạy trẻ phải luôn mỉm cười thật tươi mỗi khi đến lớp. Phụ huynh lớp tôi kể với tôi rằng, con về bảo là cô con bảo phải cười tươi mới đáng yêu. Cười cũng là biện pháp giúp cho trẻ đáng yêu và tự tin hơn trong mắt của người khác.
Bên cạnh đó, tôi thường kể cho trẻ nghe những câu chuyện đơn giản sau đó gợi cho trẻ trả lời bằng những ngôn ngữ bình thường, dần dần các cháu hết bị gò bó, không còn nhút nhát nữa và còn thấy rằng “ Cô giáo ở lớp nói chuyện gần gũi với trẻ như mẹ thường nới chuyện với mình vậy”.
*Kịp thời khen ngợi, động viên trẻ, không chê bai, giễu cợt trẻ trước mặt các bạn.
Kịp thời động viên khen ngợi trẻ dù là tiến bộ rất nhỏ, đặc biệt  là những bé cá biệt của lớp. Người lớn và trẻ con ai cũng rất thích được khen. VD: Bạn Ngọc Trâm lớp tôi sáng nào đến lớp cũng khóc nhè thành quen. Tôi thường phối hợp với giáo viên ở lớp an ủi động viên con nhưng kết quả vẫn không khả quan là mấy. Nhưng sau một thời gian tôi nhận thấy bé rất thích được thưởng phiếu bé ngoan thế là đã có cách rồi. Những khi bé nín khóc tôi thường thủ thỉ với bé Ngọc Trâm đi học không khóc nhè cô sẽ thưởng bé ngoan nhé. Hôm nào tới lớp, con không khóc tôi không những khen con trước lớp giờ điểm danh mà còn phát ngay bé ngoan cho con khi phụ huynh đón về. Kết quả là bây giờ đi học con không khóc nữa, chào mẹ, chào cô khi đến lớp và chơi hòa đồng với các bạn. Tôi thường lồng ghép những nhân vật trong những câu truyện cụ thể để giáo dục trẻ. Không phê bình trẻ gay gắt trước lớp vì như vậy sẽ làm cho trẻ thêm mặc cảm, tự ti. Hôm nào, nhận thấy trẻ tiến bộ :trẻ đi học không khóc nhè, ăn cơm tự xúc hoặc trẻ ăn nhanh hơn mọi hômlà được tôi khen ngợi ngay. Cuối tuần, trẻ lại được tuyên dương trong giờ nhận xét tuyên dương bé ngoan, lại được thưởng 2 phiếu bé ngoan nên trẻ rất vui và phấn khích. Tôi thường cho các bé tự nhận xét xem tuần này bạn nào ngoan, bạn nào chưa ngoan, vì sao lại chưa ngoan....Thế là các bạn tự nhận xét nêu ra hàng loạt những lí do. Điều đó chứng tỏ rằng các bạn ở lớp rất để ý, quan tâm đến nhau mới có những nhận xét chính xác và khách quan như vậy.....
* Xây dựng giờ khám phá tốt để cung cấp kiến thức về thiên nhiên và xã hội cho trẻ:
Xây dựng những tiết khám phá sinh động, hình ảnh gần gũi quen thuộc với trẻ đồng thời xây dựng chuỗi hệ thống câu hỏi từ dễ đến khó những câu hỏi mở để trẻ cùng suy luận, khám phá. VD: Muốn giới thiệu với trẻ về đặc thù của móng vuốt các con vật sống trong rừng thì cô sẽ hỏi: Các con hãy kể tên những con vật sống trong rừng mà các con biết? Bạn nào có nhận xét gì về những con vật này? Các con thấy chúng như thế nào? Thức ăn của chúng là những gì? Tư thế (cách ăn) của chúng khi săn mồi như thế nào?Tương tự các tiết khám phá về ích lợi của cây xanh hay một số tiết khám phá khác cũng vậy, tôi luôn đặt câu hỏi mở để kích thích khả năng tìm tòi, khám phá của trẻ, tạo cơ hội cho trẻ hỏi và trả lời thật nhiều.
Tiết học tìm hiểu về lợi ích của cây xanh
Hay tiết làm quen với toán: Tôi không áp đặt trẻ, mà thường tổ chức cho trẻ làm quen với toán thông qua các trò chơi. Vì thế trẻ vừa được trải nghiệm, vừa được chơi, vừa được học không bị gò bó, áp đặt nên tâm lí rất thoải mái.
VD: Dạy trẻ nhận biết sự khác nhau về chiều cao 2 đối tượng, sử dụng đúng từ cao hơn, thấp hơn. Tôi đã lồng ghép rất nhiều trò chơi gần gũi, quen thuộc với trẻ, trẻ được trải nghiệm nhiều, học mà chơi, chơi mà học.( Trẻ được đi siêu thị mua quà tặng sinh nhật bạn thỏ, hái quả ở cây cao, cây thấp, tìm nhà bạn thỏ để tối đến dự sinh nhật, kết thúc là bữa tiệc sinh nhật thỏ rất vui, cả lớp cùng hát tặng bạn thỏ bài hát “Happy birthday” để chúc mình sinh nhật thỏ, phụt pháo hoa.) Trẻ tham gia học rất hứng thú, tích cực không bị gò bó, áp đặt nên rất vui vẻ, hợp tác với cô. Kết thúc tiết học cả cô, trò cùng vui ánh mắt trẻ long lanh, rạng rỡ ngắm nhìn những xác pháo còn vương trên thảm. Tôi cảm thấy rất ấm áp
Tiết học LQVT: Dạy trẻ nhận biết sự khác nhau về chiều cao 2 đối tượng, sử dụng đúng từ cao hơn, thấp hơn.
Hoặc dưới hình thức kiểm tra kiến thức trẻ. Thường là giờ đón trẻ nhiều khi tôi hay nói chuyện với trẻ hoặc hỏi trẻ về mọi chuyện mà trẻ thích : Hôm qua ở nhà có gì vui không? Những ngày nghỉ ở nhà con làm gì, có đi chơi không? Qua đó, trẻ có thể hồn nhiên kể cho cô và các bạn nghe những hoạt động vui chơi của mình mà không hề e dè, sợ sệt.
Tôi cũng muốn hướng cho trẻ biết yêu thương, quan tâm, chia sẻ với người khác. Tôi luôn động viên khuyến khích trẻ hỏi thăm các bạn, hỏi thăm tôi, phát hiện ra điều mới lạ từ bạn... Tôi cũng rất vui vì đôi khi mình có cái gì mới trẻ lớp tôi cũng nhận ra rất nhanh: Khi tôi trang điểm nhẹ trẻ khen cô xinh thế, hoặc khi tôi cắt tóc trẻ cũng nhận ra ngay sự thay đổi của tôi, tôi cũng muốn trẻ khoe với tôi món đồ chơi trẻ em đang có và hỏi xem tôi có không Đồng thời tôi mời thêm nhiều bạn cùng trò chuyện với nhau. Qua đó tôi muốn giúp trẻ biết yêu thương, quan tâm, chia sẻ với người khác.
VD: Ngọc Linh lớp tôi có cái gì mới là lại đến khoe với cô: Hôm qua, điện thoại của bố con bị hỏng bố mua cái mới rồi cô ạ và cho con cái cũ hoặc hôm nay con được rửa bát cùng mẹ, con biết rửa bát rồi cô ạ. Hay Phúc Anh lớp tôi, khi tôi nói chuyện với các bé khi đi xe máy phải đội mũ bảo hiểm, không được vượt đèn đỏ sẽ rất nguy hiểm dễ gây tai nạn bé hồn nhiên kể rằng mẹ con đèn đỏ vẫn vượt cô ạ, con sẽ bảo mẹ khi thấy đèn đỏ thì không vượt nữa
* Tổ chức thật tốt và thật hoàn chỉnh giờ hoạt động góc :
Trong hoạt động góc có rất nhiều trò chơi và những trò chơi phân vai theo chủ đề (chơi bán hàng, đóng vai bác sĩ, chơi cô giáo ) góp phần vào sự phát triển hài hòa cho trẻ và qua trò chơi sẽ củng cố những tri thức mà trẻ có. Thông qua các trò chơi đó trẻ được nhập vai hòa mình vào các nhân vật, các mối quan hệ ở ngoài xã hội được thu nhỏ trong các trò chơi ấy. Và quan hệ qua lại giữa con người với con người sẽ rất tốt nếu người lớn thể hiện sự hứng thú của mình với trò chơi của trẻ, tham gia chơi cùng trẻ, chỉ bảo hướng dẫn hành động của trẻ trong khi chơi.
Nhưng thực tế hiện nay, giáo viên của chúng ta hay làm thay trẻ trong giờ vui chơi. Hay áp đặt trẻ vào góc chơi quy định. Trẻ chơi thuần thục ở góc nào chỉ ở góc đó không có sự luân chuyểnCác loại đồ chơi trong lớp thường làm sẵn cho trẻ – trẻ chỉ sắp xếp theo ý cô. Vì vậy tôi thiết nghĩ chúng ta nên thay đổi lối tư duy ấy, nên lấy trẻ là trung tâm, cô chỉ là người gợi mở, hướng dẫn và dẫn dắt trẻ, để cho trẻ chơi theo ý thích của mình. Cô chỉ nên là người quan  sát, xử lí tình huống. Nếu trẻ chưa biết cách chơi cô có thể đóng vai và chơi cùng trẻ. Khi trẻ thuần thục,có thể tự chơi được rồi thì cô lại nhả ra.Ở lớp, tôi không áp đặt trẻ chơi ở góc này, góc kia mà cho trẻ tự chọn và phân góc chơi. Tôi nhận thấy, nếu cho trẻ tự chọn theo ý mình trẻ chơi sẽ được lâu, dễ hòa mình vào nhân vật và không cảm thấy chán khi chơi. Một số hình ảnh trẻ chơi hoạt động góc:
Hình ảnh bé cùng cô hát, thỏa thuận trước khi chơi
Hình ảnh trẻ chơi ở góc xây dựng
Hình ảnh bé chơi ở góc bán hàng
Hình ảnh bé chơi ở góc nấu ăn
Hình ảnh trẻ chơi ở một số góc chơi khác
Bé tự tin giới thiệu công trình xây dựng ở nhóm của mình
* Rèn ngôn ngữ mạch lạc, rõ ràng cho trẻ ở mọi lúc, mọi nơi.
Ngôn ngữ đóng vai trò quan trọng quyết định quá trình giao tiếp của trẻ. Trẻ có tự tin, mạnh dạn giao tiếp tốt hay không phụ thuộc rất nhiều vào yếu tố này: Nếu trẻ có vốn từ phong phú, khả năng diễn đạt lưu loát, phát âm tốt trẻ sẽ tự tin hơn khi thể hiện cảm xúc, ý kiến hay mong muốn của mình, tự tin nói chuyện với cô, với người lạ đến lớp, tự tin đặt câu hỏi mà không hề cảm thấy ngại... Ngược lại, nếu vốn từ của trẻ ít, phát âm còn ngọng trẻ sẽ rất ngại nói, ngại va chạm vô hình dung trẻ sẽ co cụm lại không muốn tiếp xúc với người khác. Trẻ trở lên tự ti, mặc cảm nhút nhát Nhận thấy tầm quan trọng của vấn đề này, tôi đã không ngừng rèn ngôn ngữ cho trẻ ở mọi lúc, mọi nơi có thể: Giờ đón, trả trẻ, giờ hoạt động chung, hoạt động góc, hoạt động vui chơi Qua một thời gian tôi nhận thấy, trẻ lớp tôi biết chào hỏi lễ phép với người lớn, biết nói đủ câu có chủ ngữ, vị ngữ, trẻ không nói trống không, biết nói lời cảm ơn, xin lỗi đúng lúc. Tôi thường xuyên cung cấp và mở rộng thêm vốn từ cho trẻ thông qua các bài hát, bài thơ, câu chuyện hoặc thông qua những bộ phim hoạt hình ngắn, vui nhộn. Bên cạnh đó, tôi thường trò chuyện với trẻ về bất kì điều gì trẻ thích hoặc trả lời bất kì câu hỏi gì trẻ đề cập qua đó cung cấp thêm vốn từ và biểu tượng mới cho trẻNhững từ nào khó trẻ không hiểu tôi giải thích cho trẻ. 
 Bé học quan sát, tìm hiểu về nhà để xe
3.2 Biện pháp 2: Sinh hoạt tập thể, biểu diễn văn nghệ nêu gương bé ngoan.
Sinh hoạt tập thể không những giúp cho trẻ được thư giãn, giao lưu với mọi người mà còn giúp các bé phát triển kĩ năng mềm như: Giao tiếp, ứng xử trong tập thể, sự tự tin, mạnh dạn trước đám đông, phát huy tinh thần đoàn kết giúp đỡ nhau trong tập thể, kĩ năng chơi nhóm thành thục... dễ hòa nhập khi thay đổi môi trường... Sinh hoạt tập thể còn giúp trẻ rèn luyện trí nhớ tốt, phản xạ nhanh, nhạy bén trong mọi tình huống, giúp trẻ tiếp thu được những bài học đạo đức nhân văn trong cuộc sống một cách nhẹ nhàng, thoải mái thông qua các hoạt động: Hoạt động ngoài trời, giao lưu văn nghệ, trò chơi giữa các lớp hay cả khối, liên hoan buffer, liên hoan trung thu, sinh nhật bạn ....Vì vậy, ở lớp tôi luôn trú trọng để làm sao tổ chức giờ sinh hoạt tập thể được tốt nhất:
Ở giờ hoạt động ngoài trời: Lớp tôi thường kết hợp với các lớp ở trong khối mẫu giáo bé giao lưu: Chơi trò chơi dưới nhiều hình thức. Qua đó giúp cho trẻ tự tin, hòa nhập hơn. Ai trẻ cũng có thể trò chuyện và chơi được chứ không chỉ giới hạn các bạn, các cô ở trong lớp mình. Hàng tháng, lớp tôi cùng các lớp trong khối còn tổ chức giao lưu văn nghệ nhằm tạo không khí vui vẻ cho các con tạo cho trẻ tự tin, vui tươi, mạnh dạn hồn nhiên và gần gũi thân thiết cùng cô và các bạn. Bé sẽ dần mất sự thụ động và nhút nhát đồng thời cũng giúp chúng tôi tìm kiếm được thêm tài năng cho lớp.
Một số hình ảnh trẻ hoạt động ngoài trời
Liên hoan buffer cũng giúp trẻ trải nghiệm và có những kĩ năng tự phục vụ tương đối tốt cho mình. Trẻ có thể tự chọn lựa những món ăn mà trẻ thích.
Liên hoan buffer
Noel cũng vậy, trẻ được giao lưu cùng ông già Noel, được ông già Noel phát quà, được cảm nhận không khí vui vẻ.
Bé vui Noel
Tết Trung Thu tôi đã phối hợp với Ban đại diện cha mẹ học sinh ở lớp tổ chức cho trẻ Vui đón Tết trung thu thật ý nghĩa. Bên cạnh việc chuẩn bị mâm ngũ quả, chuẩn bị 2 loại bánh đặc trưng của ngày Tết: Bánh nướng, bánh dẻo. Tôi còn nhờ phụ huynh mượn đầu lân, trống, mặt nạ để các bé tự múa sư tử, tự đánh trống, tự rước đèn ông sao... để cho trẻ tự cảm nhận được không khí vui vẻ, đầm ấm của ngày Tết. Bạn nào bạn đấy cười tươi rạng rỡ, trông rất đáng yêu.
Vui đón trung thu cùng các bạn ở lớp
Mỗi khi có sinh nhật bạn nào đó ở lớp, không khí lớp tôi lại vui vẻ hẳn lên. Tôi thường cho trẻ bầy đồ sinh nhật của bạn cùng mình, cùng hát vang bài hát : “Happy birthday” để chúc mừng bạn...Không những hát, tôi thường cho trẻ lớp tôi tự đứng lên chúc những lời chúc sinh nhật giành tặng bạn. Trẻ 3-4 tuổi có những câu chúc rất ngô nghê, những lại rất dễ thương: Có bạn chúc ăn khỏe, có bạn chúc ngoan, có bạn lại chúc ăn nhiều kẹo....Có như vậy trẻ mới biết quan tâm, chia sẻ vô tư thể hiện tình cảm của mình với bạn bè mà không hề rụt rè, xấu hổ.
Liên hoan sinh nhật bạn
Thông qua các hoạt động tập thể đó bé ngày càng mạnh dạn hơn, tự tin hơn, năng động hơntrẻ biết chia sẻ vui buồn với người khác, biết phát huy tinh thần đoàn kết, giúp đỡ nhau trong tập thể hình thành kĩ năng chơi nhóm hiệu quả cho trẻ
3.3 Biện pháp 3 : Cho trẻ được tư do và hành động theo suy nghĩ của trẻ:
Nếu có ai nói rằng “ cho trẻ hành động theo ý thích và theo suy nghĩ của trẻ là sai lầm” thì tôi nghĩ chính người nói như thế mới sai lầm. Bởi với vai trò là một người lớn, một giáo viên thì nhiệm vụ chính của chúng ta là giúp trẻ khi trẻ gặp khó khăn, hướng dẫn trẻ một cách kịp thời để trẻ luôn đi đúng hướng. Tuyệt đối không để ý nghĩ là mình kêu trẻ làm gì thì trẻ làm đó, mọi việc là có người lớn chuẩn bị sẳn chỉ cần làm theo y như vậy thì sẽ chẳng có chuyện gì xảy ra. Vô hình chung vì những suy nghĩ này mà ta đã để lại sự chủ quan, ỷ lại vào người lớn nơi trẻ, trẻ dễ bị thụ động. 
Với tôi, trẻ có thể làm gì trẻ thích nhưng trong khuôn khổ và có sự giám sát của người lớn.
Trẻ có thể tự do lựa chọn, chơi đồ chơi mà mình thích, tự do chơi theo nhóm, tự do chạy nhảy trong phạm vi quy định mà không bị gò bó, áp dặt chơi ở chỗ nọ, chỗ kia. Khi trẻ chơi chán chỗ này, trẻ có thể chuyển sang chơi chỗ khác. Đôi khi, trẻ xảy ra xung đột. Tôi quan sát, cho trẻ tự giải quyết tình huống trước mà không can thiệp vội. Nếu trẻ không giải quyết được lúc đấy cô mới vào cuộc để phân xử. Trẻ chơi đoàn kết, vui vẻ, hòa đồng....biết giúp đỡ nhau khi gặp khó khăn.
Một số hình ảnh trẻ tự do chọn lựa khu vui chơi
Nếu công việc nào nhẹ nhàng, phù hợp với sức của trẻ tôi sẵn sàng hướng dẫn trẻ để cho trẻ tự làm rèn cho trẻ thói quen tự lập, không ỷ lại, dựa dẫm vào người khác.
VD: Khi xuống sân chơi Hoạt động ngoài trời, trẻ có thể giúp cô vệ sinh sân trường bằng cách nhặt lá khô, nhặt vỏ hộp sữa bỏ vào thùng rác đúng nơi quy định.đó là cách giáo dục trẻ biết cách giữ gìn vệ sinh cảnh quan trường lớp luôn sạch Hình thành thói quen văn minh, ý thức nơi công cộng cho trẻ: Vứt rác đúng nơi quy định.
 Hình ảnh trẻ tham gia vệ sinh sân trường
Hoặc vào những giờ lao động tập thể, trẻ có thể giúp c