SKKN Xây dựng hệ thống kế hoạch dạy học trực tuyến theo định hướng tiếp cận Pisa trong dạy Tin học Lớp 11 nhằm phát triển năng lực học sinh tiệm cận chương trình GDPT 2018
Về đổi mới phương pháp dạy học.
Để đáp ứng yêu cầu phát triển của xã hôi, ngành giáo dục cần phải đổi mới cả về nội dung và phương pháp giảng dạy
Nhiệm vụ trọng tâm của đổi mới PPDH là tích cực hóa hoạt động học tập ở HS, là phát huy ở HS tính tích cực, tự lực và sáng tạo. Môn tin học cung cấp cho học sinh một hệ thống kiến thức phổ thông, cơ bản, vì vậy giáo viên tin học cần hình thành cho các em một kỹ năng cơ bản, thói quen học tập và làm việc khoa học. [3]
Cốt lõi của đổi mới PPDH đó là:
- Đổi mới mục tiêu giáo dục.
- Đổi mới hoạt động dạy của GV.
- Đổi mới hoạt động học tập của HS.
- Đổi mới các hình thức tổ chức dạy học.
- Đổi mới hình thức sử dụng phương tiện dạy học.
- Đổi mới việc kiểm tra, đánh giá.
Về việc sử dụng kế hoạch dạy học trực tuyến (KHDHTT) trong dạy học tin học ở trường THPT
Ý nghĩa của việc sử dụng KHDHTT trong dạy học tin học ở trường THPT
- Xây dựng kế hoạch giáo dục của nhà trường theo hướng dẫn điều chỉnh nội dung dạy học của Bộ GDĐT, trong đó đảm bảo yêu cầu thực hiện các nội dung cốt lõi. Xây dựng các phương án dạy học trực tuyến và trực tiếp để chuyển đổi linh hoạt, ứng phó kịp thời với các tình huống diễn biến của dịch Covid-19 tại địa phương.
- Ưu tiên dạy học trực tuyến đối với các nội dung mang tính lí thuyết, có thể hướng dẫn HS khai thác sử dụng hiệu quả sách giáo khoa để học tập.
- Sẵn sàng phương án để tận dụng tối đa khoảng thời gian HS có thể đến trường để dạy học trực tiếp, nhất là đối với các nội dung thực hành, thí nghiệm và kết hợp ôn tập, củng cố những nội dung lí thuyết đã học trực tuyến.
- Thực hiện hiệu quả, chất lượng các hình thức, phương pháp dạy học và kiểm tra, đánh giá trực tiếp và trực tuyến.
Tóm tắt nội dung tài liệu: SKKN Xây dựng hệ thống kế hoạch dạy học trực tuyến theo định hướng tiếp cận Pisa trong dạy Tin học Lớp 11 nhằm phát triển năng lực học sinh tiệm cận chương trình GDPT 2018
kỳ 2 của 2 lớp 11A2, 11A6 được biểu diễn biểu đồ như sau: BIỂU ĐỒ 4: Biểu đồ so sánh kết quả đánh giá giữa kỳ 2 sau thực nghiệm Qua biểu đồ ta thấy, kết quả điểm đánh giá giữa kỳ 2 của lớp 11A6 – được tổ chức thực nghiệm bằng phương pháp “Sử dụng hệ thống KHBDTT” cao hơn lớp 11A2 - lớp tổ chức thực nghiệm bằng phương pháp dạy học truyền thống. Chẳng hạn: điểm từ 8 đến 10 của lớp 11A6 là 40 HS mà 11A2 là 20 HS. Trong khi đó, năng lực lớp 11A2 (chọn 2 khối A) tốt hơn lớp 11A6 (chọn Sinh khối B). Điều này một lần nữa khẳng định các biện pháp mà chúng tôi lựa chọn áp dụng thực sự giúp học sinh tăng cường phát triển toàn diện 2 mặt giáo dục nên khi làm bài thi có kết quả cao hơn và chắc chắn học sinh chúng tôi tham gia các hoạt động ngoại khóa cũng sẽ tích cực và năng động hơn. Khảo sát tương tự ở các lớp còn lại cũng thu được kết quả rất phù hợp với những giả thiết khoa học mà chúng tôi đã xây dựng. Hiệu quả mà sáng kiến mang lại như sau: Chứng tỏ việc sử dụng KHBDTT đã tăng sự hứng thú cho học sinh trong dạy học trực tuyến bằng công nghệ số trong môn Tin học chúng tôi đã áp dụng với học sinh lớp 11A6, 11A1 (tại Quỳnh Lưu 3) và 11E, 11B (tại Diễn Châu 2) Đây là kết quả khảo sát ý kiến của học sinh sau khi học xong tiết học có áp dụng công nghệ và trò chơi: Hình 13: Phản hồi của học sinh khi được khảo sát về tiết học Tương tự các lớp khác chúng tôi dạy khi khảo sát các em đều có ý kiến tích cực như vậy. + Xây dựng được các định hướng năng lực: Hệ thống KHDHTT này hướng đến việc phát triển 3 thành tố của năng lực GQVĐ đó là: năng lực tìm giải pháp GQVĐ, năng lực trình bày giải pháp và năng lực nghiên cứu sâu giải pháp GQVĐ. Hệ thống đã đề xuất không những góp phần trang bị cho GV cách thức khai thác hiệu quả khi dạy học trực tuyến nói riêng mà còn giúp HS phát triển năng lực GQVĐ trong quá trình học tin học cũng như vận dụng kiến thức Tin vào giải quyết các vấn đề thực tiễn. + Thu thập được các minh chứng liên quan đến kết quả học tập của học sinh trong quá trình học tập; + Dự báo hoặc tiên đoán được những bài học hoặc chương trình học tập tiếp theo cần được xây dựng thế nào cho phù hợp với trình độ, đặc điểm tâm lí của học sinh. + Đồng thời: Kết quả mà sáng kiến chúng tôi mang lại hệ thống kế hoạch bài dạy thực nghiệm một số nội dung cốt lõi ở SGK hiện hành được soạn theo Công văn 5512/BGDĐT-GDTrH ngày 18 tháng 12 năm 2020 ban hành; và công văn 4040/BGDĐT kèm theo hệ thống các KHBDTT đối với môn Tin học 11. Từ những phân tích trên, bước đầu có thể kết luận, các định hướng mà sáng kiến đề xuất là có tính mới, khả thi và hiệu quả. Để thực hiện việc việc dạy học trực tuyến trong tình hình mới, thích ứng linh hoạt trong công tác phòng chống dịch bệnh Covid 19 hiện nay. Như vậy ta thấy rằng nếu sử dụng được các KHDBTT sáng kiến đề xuất sẽ đem đến hiệu quả giáo dục cao hơn, từ đó so sánh với kết quả của các năm học trước khi chưa áp dụng định hướng thì nhận thấy rõ kết quả và hiệu quả giáo dục đem lại lợi ích to lớn khi áp dụng các định hướng này với khi không áp dụng, hầu như các học sinh học tin học 11 thỏa mãn với nhu cầu hình thành và phát triển các phẩm chất năng lực khơi dậy nguồn năng lực tiềm tàng ẩn chứa trong mỗi học sinh, các học sinh hoàn toàn có hứng thú với các môn học đặc biệt là môn Tin học. PHẦN III - KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ Sau một thời gian nghiên cứu nghiêm túc, khách quan, khoa học, sử dụng các nguồn tư liệu, các thông tin với tính pháp lí và độ tin cậy cao chúng tôi đã hoàn thành SKKN của mình một cách xuất sắc. Sáng kiến kinh nghiệm: “Xây dựng hệ thống kế hoạch dạy học trực tuyến theo định hướng tiếp cận Pisa trong dạy học tin học lớp 11 nhằm phát triển năng lực học sinh tiệm cận trình GDPT 2018” để dạy học trực tuyến cho học sinh khối 11 đã tìm hiểu tổng quan về lý thuyết, các yếu tố ảnh hưởng đến việc tin học ở HS lớp 11. Đóng góp của sáng kiến là chúng tôi chỉ ra các bước khi thực hiện dạy học trực tuyến phải thực hiện, một hế thống KHBDTT được lựa chọn thiết kế từ các nội dung cốt lõi ở các chương trong chương trình SGK tin học 11 hiện hành, và nếu khi có SGK theo chương trình GDPT 2018 được phát hành và đưa vào sử dụng thì việc áp dụng SKKN này sẽ cho các sản phẩm hiệu quả khi dạy học trực tuyến. Chúng tôi hy vọng rằng sáng kiến nhỏ này sẽ giúp ích cho quý thầy cô ở trường THPT trong việc dạy học trực tuyến bộ môn Tin học khối 11 trong bối cảnh dịch covid đang diễn ra hết sức phức tạp ở trường THPT. Từ đó có định hướng tích cực giúp học sinh có lựa chọn đúng đắn ngành nghề của mình để có được kết quả cao nhất, giúp cho học sinh có cơ hội lớn nhất để tiếp tục học tập cao hơn nữa và trở thành nguồn nhân lực có ích cho xã hội. Kết luận Sáng kiến “Xây dựng hệ thống kế hoạch dạy học trực tuyến theo định hướng tiếp cận Pisa trong dạy học tin học lớp 11 nhằm phát triển năng lực học sinh tiệm cận trình GDPT 2018” đã được triển khai áp dụng ở một số Trường THPT trên địa bàn Diễn Châu, và THPT Quỳnh Lưu 3 chúng tôi nhận thấy sự đóng góp của đề tài có nhiều ý nghĩa thiết thực như sau: Việc áp dụng dạy học trực tuyến để đi vào đại trà thì giáo viên và học sinh còn nhiều việc phải làm hơn nữa. Bản thân chúng tôi là giáo viên giảng dạy phải là người đi đầu trong việc nghiên cứu, tìm hiểu và thành thạo các tiện ích mà công nghệ thông tin mang lại, trang bị những kỹ năng cần thiết. Bên cạnh đó, thái độ của người học cũng là yếu tố quyết định để mang lại những tiết học trực tuyến thành công và có ý nghĩa thiết thực. Đề tài đã góp phần khơi dậy tinh thần ham học hỏi bộ môn của HS, điều đó cho thấy giá trị thiết thực của tin học đã đi vào cuộc sống. Đồng thời, giúp HS rèn luyện cho mình phương pháp học tập phù hợp, góp phần quan trọng hình thành năng lực hành động, phát huy tính tích cực độc lập, sáng tạo của HS để từ đó bồi dưỡng các em năng lực, phương pháp tự học, tự nghiên cứu, hình thành phẩm chất tự lập, tự tin, tự chủ, có trách nhiệm với bản thân, gia đình và xã hội. Kết quả nghiên cứu của đề tài đã góp phần quan trọng trong việc đổi mới PPDH, góp phần nâng cao hiệu quả dạy học đối với hoạt động giáo dục, thúc đẩy sự hình thành và phát triển các phẩm chất, các năng lực khác cũng như kỹ năng sống cho HS. Thiết kế và sử dụng hệ thống KHDH trực tuyến môn Tin học 11 theo hướng tiếp cận PISA trong dạy học tin học 11 nhằm phát triển năng lực HS trong chương trình GDPT 2018 góp phần tạo tư duy logic cho HS, giúp cho kiến thức của học sinh mang tính hệ thống và luôn có mối liên hệ chặt chẽ với nhau, giúp GV tăng sự linh hoạt trong bài giảng. Điều quan trọng nhất sẽ giúp HS nắm được kiến thức tin học thực tiễn, giải thích được các hiện tượng tin học xảy ra trong tự nhiên, của vạn vật xung quanh, trong cuộc sống hằng ngày. Hướng dẫn HS phát huy những kiến thức đã học, rèn luyện các kĩ năng học tập, phát huy tính tích cực và gây hứng thú học tập cho các em. Kiến nghị và hướng phát triển Kiến nghị Để tiến hành thực hiện có tính phổ biến, hiệu quả cao trong việc đổi mới phương pháp dạy học trong đó thiết kế và sử dụng hệ thống KHDH theo hướng tiếp cận PISA trong dạy học tin học nhằm phát triển năng lực HS trong chương trình GDPT 2018 giải quyết được những vấn đề trong thực tiễn thì Sở Giáo Dục và Đào Tạo cần tổ chức các lớp bồi dưỡng giáo viên về các chuyên đề đổi mới phương pháp dạy học nhằm nâng cao chất lượng hiệu quả dạy học. Giáo viên không ngừng học tập nâng cao năng lực chuyên môn, đổi mới phương pháp dạy học tích cực, vận dụng linh hoạt các phương pháp, kỹ thuật dạy học, tạo điều kiện để HS được thể hiện năng lực, chính kiến của mình. Đồng thời cập nhật thường xuyên những kiến thức tin học bám sát thực tiễn, thời sự và vận dụng áp dụng chúng vào bài học một cách kích thích, thân thiện phù hợp với nội dung chương trình GDPT 2018 và thời đại công nghệ số 4.0. Hướng phát triển Khi có ý tưởng nghiên cứu đề tài này tôi luôn mong muốn rằng mục tiêu của mình phải giải quyết được hai vấn đề cơ bản: Thứ nhất: Làm rõ thêm một số biểu hiện, tiêu chí và mức độ đánh giá năng lực theo Pisa Thứ hai: Xây dựng được hệ thống KHBDTT chương trình tin học 11 qua đó góp phần phát triển năng lực giải quyết vấn đề trong học tập cho HS THPT. Tôi mong rằng trong các đề tài nghiên cứu tiếp theo sẽ xâ dựng được hệ thống KHBDTT đối với sách giáo khoa theo CT GDPT 2018. Để những đóng góp đó phần nào đem đến nhiều thuận lợi cho công tác dạy học cũng như công tác quản lí giáo dục. Với thời gian dài ấp ủ ý tưởng và tâm huyết đối với ngành giáo dục, bản thân tôi luôn luôn nỗ lực, tìm tòi, học hỏi các nội dung liên quan đến dạy học trực tuyến tiếp cận PISA. Nhưng do đây là một nội dung mang tính rất mới cao nội dung đa dạng, do đó trong quá trình thực hiện nhiệm vụ nghiên cứu, bản thân tôi cũng không thể tránh khỏi những khiếm khuyết và hạn chế. Tôi rất mong muốn được các thầy giáo, cô giáo các bạn bè, đồng nghiệp, đóng góp ý kiến để giúp tôi hoàn thiện hướng nghiên cứu trong tương lai để ứng dụng vào thực tiễn dạy học tích hợp với chương trình GDPT 2018 ngày càng hiệu quả. Hiện nay, việc đổi mới PPDH, đa dạng hóa cách dạy của GV nhằm phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo, phát triển năng lực của HS đóng một vai trò vô cùng quan trọng. Và việc thiết kế hệ thống KHBDTT tiếp cận PISA nhằm phát triển năng lực và phẩm chất cho HS tiệm cận chương trình GDPT 2018 ở trường THPT có nhiều ý nghĩa. Với đề tài này chúng tôi mong muốn và hy vọng góp một phần nhỏ vào mục tiêu nâng cao chất lượng dạy học môn tin học. Mặc dù đã cố gắng hết sức nhưng chắc chắn đề tài không thể tránh khỏi những thiếu sót. Vậy kính mong sự đóng góp ý kiến quý báu của quý thầy cô giáo, đồng nghiệp, đồng môn để đề tài hoàn thiện, vận dụng tốt cho những năm học kế tiếp. Qua đây một lần nữa bản thân tôi cũng xin bày tỏ sự biết ơn chân thành đến các thầy giáo, các cô giáo trong tổ toán tin và bạn bè đồng nghiệp ở trong trường và các trường THPT phụ cận. Đặc biệt hơn, tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành tới các thầy cô trong Ban giám hiệu trường Trường THPT Quỳnh Lưu 3, THPT Diễn Châu 2, Trường THPT Diễn Châu 4, trường THPT Nguyễn Du, THPT Nguyễ
File đính kèm:
- skkn_xay_dung_he_thong_ke_hoach_day_hoc_truc_tuyen_theo_dinh.docx
- Vũ Văn Tân-Quỳnh Lưu 3-Hồ Thanh Tuấn-Diễn Châu 2-Tin học.pdf