Sáng kiến kinh nghiệm Vận dụng mô hình dạy học dự án vào dạy học bài glucozơ ”- Hóa học lớp 12 chương trình chuẩn

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐĂKLĂL
TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG BUÔN HỒ
-------------------------------------
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
“VẬN DỤNG MÔ HÌNH DẠY HỌC DỰ ÁN VÀO DẠY HỌC BÀI GLUCOZƠ ”_ HÓA HỌC 12 CHƯƠNG TRÌNH CHUẨN
Đơn vị: Trường THPT Buôn Hồ
Tổ: Hóa học
Giáo viên thực hiện: Dương Thị Thu Trinh
Năm học: 2016-2017
MỤC LỤC
NỘI DUNG
TRANG
Danh mục chữ viết tắt.
Phần I: Lý do chọn đề tài. 
Phần II: Giải quyết vấn đề.
Chương 1: Cơ sở lý luận của phương pháp dạy học theo dự án.
1.1 Dạy học dự án (DHDA).
1.2 Mục tiêu, đặc điểm của dạy học dự án.
1.3 Các loại dự án học tập.
1.4 Các giai đoạn của tiến trình dạy học dự án.
1.5 Các bước chuẩn bị của giáo viên và học sinh cho một dự án học tập 
1.6 Vai trò của giáo viên và học sinh trong dạy học dự án
1.7 Ưu nhược điểm của dạy học dự án
Chương 2: Vận dụng mô hình dạy học dự án vào dạy học bài glucozơ_Hóa học lớp 12 chương trình chuẩn.
2.1 Đánh giá những thuận lợi và khó khăn khi học sinh tiếp cận bài học thông qua dự án.
2.2 Thiết kế chuẩn kiến thức cơ bản. 
2.3 Thiết kế mục tiêu của dự án. 
2.4 Thiết kế bộ câu hỏi định hướng.
2.5 Thiết kế tài liệu hỗ trợ học sinh.
2.6 Thiết kế bài tập dự án cho học sinh.
2.7 Thiết kế các tiêu chí đánh giá.
2.8 Thiết kế cách tính điểm cho học sinh.
2.9 Tổ chức hoạt động dạy và học.
2.10 Một số hình ảnh minh họa cho dự án.
2.11 Kiểm nghiệm, đối chứng bằng thực nghiệm giảng dạy.
Phần III: Kết luận
Tài liệu tham khảo
1
2
3
3
3
4
5
5
6
10
11
12
12
13
13
14
15
15
16
18
19
22
31
32
33

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
Chữ viết tắt
Ý nghĩa chữ viết tắt
DHDA
CHKQ
CHBH
CHND
Gv
Hs
Dạy học dự án
Câu hỏi khái quát
Câu hỏi bài học
Câu hỏi nội dung
Giáo viên
Học sinh
PHẦN I : LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Hóa học là bộ môn khoa học thực hành. Các kiến thức có ứng dụng rộng rãi trong đời sống sinh hoạt và trong sản xuất. Học sinh có thể nghiên cứu lý thuyết kết hợp với thực hành làm ra sản phẩm cho mình. 
Do sự tiến bộ của khoa học kỉ thuật, công nghệ thông tin, sự ra đời của những chiếc điện thoại thông minh truy cập internet,máy tính bảng,... học sinh có thể chủ động, tích cực trong nghiên cứu và tìm hiểu thông tin.
Học sinh chúng ta hiện nay rất ham học hỏi, nghiên cứu. Các em đến với các hội thi nghiên cứu khoa học dành cho học sinh phổ thông để nghiên cứu, tập nghiên cứu và công bố sản phẩm.
 Từ thực tiễn đó thôi thúc tôi tạo điều kiện cho các em được thực nghiệm được nghiên cứu, được tự tay làm ra sản phẩm cho mình. Tôi đã lựa chọn một hình thức dạy học tích cực đó là dạy học dự án. Phương pháp dạy học dự án đã khắc phục được nhược điểm của dạy học truyền thống, trong đó người học thực hiện một nhiệm vụ phức hợp có sự kết hợp giữa lý thuyết và thực tiễn. Tuy nhiên không phải nội dung kiến thức hóa học nào cũng có thể áp dụng thành công mô hình dạy học dự án. Chủ đề về glucozơ và fructozơ có liên quan đến thực tế cuộc sống ( sinh hoạt ăn uống và sản xuất) nếu được tổ chức dạy học theo phương pháp dự án sẽ phát huy được tính tích cực, sáng tạo của học sinh.
Xuất phát từ những lý do trên, tôi tiến hành đề tài: “ Vận dụng mô hình dạy học dự án vào dạy học bài glucozơ ”- Hóa học lớp 12 chương trình chuẩn.
Với đề tài này tôi đã tiến hành :
-Nghiên cứu về cơ sở lý luận của mô hình dạy học dự án.
- Nghiên cứu cấu trúc nội dung về glucozơ và fructozơ.
-Vận dụng mô hình dạy học dự án vào thiết kế tiến trình dạy học cho bài glucozơ và fructozơ.
- Kiểm nghiệm, đối chứng với các lớp có áp dụng và không áp dụng mô hình dạy học dự án.
PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC DỰ ÁN 
1.1 Dạy học dự án (DHDA):
 -Lịch sử ra đời và phát triển của phương pháp dạy học dự án ( phương pháp Project)
Phương pháp Project- phương pháp dự án là một sản phẩm của phong trào giáo dục tiến bộ Mỹ.
Ý tưởng ban đầu được giới thiệu trong năm 1908 như một phương pháp dạy học mới trong nông nghiệp, nhưng nhà giáo dục William H. Kilpatrick đã xây dựng các khái niệm và phổ biến rộng rãi trên toàn thế giới trong bài viết nổi tiếng của ông: ” Phương pháp dự án”(1918). 
Gần đây nhất, Michael Knoll đã bắt nguồn từ phương pháp dự án giáo dục kiến trúc thế kỷ mười sáu của Ý và kĩ thuật giáo dục ở Pháp thế kỷ mười tám... Dẫn đến kết luận, việc học của sinh viên cần vừa có sự trau dồi kĩ năng và kết hợp với thực hành kĩ năng và đánh giá học tập thông qua sản phẩm cụ thể.
- Khái niệm dạy học dự án: Có nhiều quan niệm và định nghĩa khác nhau về dạy học dự án. Dạy học dự án được nhiều tác giả coi là một mô hình dạy học vì khi thực hiện một dự án, có nhiều phương pháp dạy học cụ thể được sử dụng. 
Vậy, DHDA là một mô hình dạy học lấy hoạt động của học sinh làm trung tâm. Kiểu dạy học này phát triển kiến thức và kĩ năng của học sinh thông qua quá trình học sinh giải quyết một bài tập tình huống gắn với thực tiễn bằng những kiến thức theo nội dung môn học – được gọi là dự án. Dự án đặt học sinh vào vai trò tích cực như: người giải quyết vấn đề, người ra quyết định, điều tra viên hay người viết báo cáo. Thường thì học sinh sẽ làm việc theo nhóm và hợp tác với các chuyên gia bên ngoài và cộng đồng để trả lời các câu hỏi và hiểu sâu hơn nội dung, ý nghĩa của bài học. Học theo dự án đòi hỏi học sinh phải nghiên cứu và thể hiện kết quả học tập của mình thông qua cả sản phẩm lẫn phương thức thực hiện. 
- Các đặc trưng của DHDA: 
+ Người học là trung tâm của quá trình dạy học. 
+ Dự án tập trung vào những mục tiêu học tập quan trọng gắn với các chuẩn. 
+ Dự án đòi hỏi các hình thức đánh giá đa dạng và thường xuyên.
+ Dự án có tính liên hệ với thực tế. 
+ Người học thể hiện sự hiểu biết thông qua sản phẩm và quá trình thực hiện.
+ Công nghệ hiện đại hỗ trợ và thúc đẩy việc học của người học. 
+ Kĩ năng tư duy là yếu tố không thể thiếu trong phương pháp DHDA. 
1.2 Mục tiêu, đặc điểm của DHDA 
Mục tiêu của DHDA 
- Hướng tới phát triển kĩ năng tư duy bậc cao (phân tích – tổng hợp, đánh giá và sáng tạo). 
Học sinh trong quá trình thực hiện các nhiệm vụ học tập cùng một lúc với việc tìm kiếm thông tin là quá trình xử lí thông tin, lập ra một tổng thể kiến thức mới khác với nội dung bài học, phê phán, đánh giá, lựa chọn công cụ, để thực hiện nhiệm vụ học tập. 
- Hướng tới phát triển kĩ năng sống 
Hợp tác, giao tiếp, quản lí, tổ chức, điều hành, ra quyết định, tích hợp công nghệ thông tin vào giải quyết công việc và thực hiện các sản phẩm là mục tiêu mà các phương pháp dạy học tích cực hướng tới. Học sinh trong quá trình thực hiện dự án toàn quyền quyết định phương tiện và cách thức hoạt động phải hợp tác tích cực với các thành viên trong nhóm, phải biết tranh luận và lắng nghe, tự kiểm tra đánh giá và tự điều chỉnh hoạt động, tận dụng tối đa khả năng tích hợp công nghệ vào sản phẩm của nhóm 
Đặc điểm của DHDA: 
- Thiết lập mối liên hệ giữa nội dung học tập với cuộc sống ngoài học đường, hướng tới các vấn đề của thực tiễn sinh động đang diễn ra 
- Phát triển những kĩ năng phát hiện và giải quyết vấn đề thực tiễn. 
- Tạo cơ hội cho người học tự tìm hiểu chính mình, tự khẳng định mình 
- Phát triển những kĩ năng sống: giao tiếp, hợp tác, quản lý, điều hành, ra quyết định, 
- Phát triển kĩ năng tư duy bậc cao (tổng hợp, đánh giá) 
- Tạo điều kiện cho nhiều phong cách, tiềm năng học tập khác nhau, tạo môi trường cho sự hỗ trợ, thúc đẩy lẫn nhau của người học vì sự phát triển toàn diện. 	
- Làm cho nhiệm vụ học tập tới tất cả mọi người học. 
- Kết quả thực hiện dự án phải là những sản phẩm có thể trưng bày, trình bày được, đó là kết quả của việc giải quyết các vấn đề thực tiễn trong cuộc sống. 
1.3 Các loại dự án học tập 
Dạy học dự án có thể phân loại theo nhiều phương diện khác nhau. Sau đây là một số cách phân loại dạy học dự án.
- Phân loại theo chuyên môn:
+ Dự án trong một môn học: trọng tâm nội dung nằm trong một môn học. 
+ Dự án liên môn: trọng tâm nội dung nằm ở nhiều môn khác nhau. 
+ Dự án ngoài chuyên môn: là các dự án không phụ thuộc trực tiếp vào môn học. 
- Phân loại theo sự tham gia của người học: 
+ Dự án cho nhóm học sinh.
+ Dự án cho cá nhân. 
- Phân loại theo sự tham gia của giáo viên:
+ Dự án dưới sự hướng dẫn của một giáo viên. 
+ Dự án dưới sự hướng dẫn của nhiều giáo viên.
- Phân loại theo quỹ thời gian: 
+ Dự án nhỏ: thực hiện trong một số giờ học, có thể từ 2 đến 6 giờ. 
+ Dự án trung bình: dự án trong một hoặc một số ngày. 
+ Dự án lớn: thực hiện với quỹ thời gian lớn tối thiểu là một tuần và có thể kéo dài trong nhiều tuần. 
- Phân loại theo nhiệm vụ: 
+ Dự án tìm hiểu: khảo sát thực trạng đối tượng. 
+ Dự án nghiên cứu: giải quyết các vấn đề, giải thích hiện tượng, quá trình. 
+ Dự án thực hành: kiến tạo sản phẩm để trưng bày, trang trí 
+ Dự án hỗn hợp: kết hợp các dự án trên. 
1.4 Các giai đoạn của tiến trình DHDA 
Có thể chia cấu trúc của dạy học dự án làm nhiều giai đoạn khác nhau tùy theo quan điểm của tác giả. Sau đây trình bày một cách phân chia các giai đoạn của dạy học theo dự án theo 5 giai đoạn như sau:
 	Giai đoạn 1: xây dựng ý tưởng dự án. Quyết định chủ đề .
 	Giáo viên tạo điều kiện để học sinh đề xuất ý tưởng dự án, quyết định chủ đề, xác định mục tiêu dự án. Việc lựa chọn chủ đề dự án phụ thuộc vào sự hứng thú, quan tâm của học sinh và kinh nghiệm các em đã có. Chủ đề dự án có thể hấp dẫn với một nhóm học sinh, với cả lớp hay với một học sinh nhất định. 
 	Giai đoạn 2: xây dựng kế hoạch thực hiện dự án. Trong giai đoạn này, học sinh với sự hướng dẫn của giáo viên xây dựng đề cương cũng như kế hoạch cho việc thực hiện dự án. Trong việc xây dựng kế hoạch cần xác định những công việc cần làm, thời gian dự kiến, vật liệu, kinh phí, phương pháp tiến hành và phân công công việc trong nhóm. 
Giai đoạn 3: thực hiện dự án. Các thành viên thực hiện công việc theo kế hoạch đã đề ra cho nhóm và cá nhân. Trong giai đoạn này học sinh thực hiện các hoạt động trí tuệ và hoạt động thực tiễn, thực hành, những hoạt động này xen kẽ và tác động qua lại lẫn nhau. 
Giai đoạn 4: giới thiệu sản phẩm dự án 
Kết quả thực hiện dự án có thể được công bố