Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp đổi mới, nâng cao chất lượng sinh hoạt tổ chuyên môn ở trường tiểu học

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
ĐỀ TÀI:
" MỘT SỐ BIỆN PHÁP ĐỔI MỚI, NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG SINH HOẠT TỔ CHUYÊN MÔN Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC"
A. PHẦN MỞ ĐẦU
I. Lý do chọn đề tài: 
Trong các hoạt động tại nhà trường Tiểu học, hoạt động về lĩnh vực chuyên môn là một trong những hoạt động giữ vai trò rất quan trọng. Tổ chuyên môn tổ chức thực hiện, kiểm tra đánh giá ban đầu về kết qủa giảng dạy - học tập, phương pháp dạy học, đổi mới nội dung chương trình ... một cách sát thực nhất. Hoạt động chuyên môn của nhà trường có chất lượng hay không, vấn đề này phụ thuộc vào việc sinh hoạt ở các tổ chuyên môn.Thực tế cho thấy những trường có phong trào chuyên môn mạnh đều rất chú trọng đến việc sinh hoạt tổ chuyên môn. Vì vậy, tổ chức sinh hoạt chuyên môn của tổ khối sao cho có chất lượng, hiệu quả đây là vấn đề quan trọng, vấn đề nóng bỏng mà tất cả các nhà trường đều phải quan tâm. 
 Sinh hoạt tổ chuyên môn là hoạt động nòng cốt, không thể thiếu trong các nhà trường nói chung và trường tiểu học nói riêng. Thông qua sinh hoạt tổ chuyên môn, các thành viên trong tổ có thể trao đổi kinh nghiệm giảng dạy, đề xuất các biện pháp giải quyết những vướng mắc trong quá trình thực hiện các nhiệm vụ chuyên môn, góp phần nâng cao chất lượng dạy học. Tuy nhiên, trong thực tế, không phải tất cả các tổ chuyên môn ở trường tiểu học đều phát huy và thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của mình. Một số tổ chuyên môn vẫn còn tình trạng sinh hoạt nhưng không đi sâu vào chuyên môn mà chỉ tổ chức qua loa "đối phó". Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên nhưng cốt lõi nhất là do nhận thức của các tổ trưởng. Nếu không có sự theo sát của Ban giám hiệu và tổ trưởng không say mê chuyên môn, chỉ sử dụng phương pháp quản lý chung chung không có kiểm tra đánh giá thì tổ chỉ hoạt động một cách hình thức. Một nguyên nhân khác nữa là do năng lực quản lý của tổ trưởng còn hạn chế. Nhiều tổ trưởng đã ý thức được mối quan hệ chặt chẽ của tổ chuyên môn với việc nâng cao tay nghề của giáo viên, nâng cao chất lượng giảng dạy... nhưng không biết bắt dầu từ đâu, phải làm gì để chỉ đạo tổ hoạt động nề nếp và có hiệu quả. Vì vậy tôi xin mạnh dạn trình bày "Một số biện pháp đổi mới, nâng cao chất lượng sinh hoạt tổ chuyên môn ở trường Tiểu học ”.
2. Mục tiêu đề tài: 
	Nghiên cứu, nhận xét thực trạng và đề xuất các biện pháp xây dựng tổ chuyên môn hoạt động có hiệu quả trong các nhà trường tiểu học.
3. Đối tượng cơ sở đề tài: 
 	3.1. Đối tượng:
 	 Đối tượng của đề tài là các tổ chuyên môn trong nhà trường tiểu học A. Chủ yếu là giáo viên và tổ truởng chuyên môn.
 	3.2. Cơ sở: 
 Cơ sở của đề tài nghiên cứu là thông qua các hoạt động thực tế của các tổ chuyên môn đơn vị Trường tiểu học A.
4. Nhiệm vụ đề tài:
 	 Chỉ ra được thực trạng và yêu cầu cần thiết phải tập trung cao cho tổ chuyên môn, trước hết là tiêu chuẩn tổ trưởng chuyên môn về uy tín, về nhân cách đủ chất để đảm đương nhiệm vụ được giao.
 	 Đề xuất được những giải pháp khả thi về việc nâng cao chất lượng giảng dạy, về hiệu quả giáo dục, góp phần đổi mới phương pháp cho toàn thể giáo viên.
5. Phạm vi, giới hạn của đề tài: 
 	 Đây là đề tài nghiên cứu hoạt động về nhận thức lý luận bên cạnh cái thực tiễn. Mũi đột phá bắt đầu từ khâu nâng cao kiến thức tổng hợp cho tổ trưởng, giáo viên trong nhà trường. Đề tài kinh nghiệm có phạm vi giới hạn trong không gian cơ sở của trường, khả năng tác dụng trong nhiều năm. Mục đích cuối cùng của kinh nghiệm là góp phần ổn định vào việc nâng cao chất lượng sinh hoạt tổ chuyên môn trong kiến thức khoa học về quản lý giáo dục.
II. THỰC TRẠNG.
1.Thuận lợi:
- Được sự quan tâm chỉ đạo sâu sát của Lãnh đạo Phòng GD &ĐT, lãnh đạo nhà trường và ý thức cao của tập thể giáo viên.
- Nhìn chung, đội ngũ giáo viên nhà trường ổn định, có sức khỏe, có phẩm chất đạo đức tốt, có uy tín với học sinh và nhân dân địa phương, nhiệt tình trong công việc và có khả năng hoàn thành tốt nhiệm vụ. Hoạt động chuyên môn của nhà trường trong nhiều năm có nền nếp, chất lượng dạy và học được nâng lên qua từng năm học
- Học sinh bước đầu có những hứng thú và tích cực trong các hoạt động giáo dục. Phụ huynh học sinh cũng đã quan tâm đến việc phối hợp cùng nhà trường giáo dục con em.
- Cơ sở vật chất, phương tiện và điều kiện dạy học tương đối đảm bảo.
2. Khó khăn:
- Tỉ lệ giáo viên trên lớp chưa đảm bảo theo quy định.
- Giáo viên có sự biến động do việc điều động, thuyên chuyển diễn ra hằng năm.
- Trình độ nhận thức và khả năng tiếp thu của học sinh chưa cao; học sinh chưa mạnh dạn trong giao tiếp hằng ngày, khả năng diễn đạt, chia sẽ trước tập thể còn yếu.
- Cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ cho công tác chuyên môn còn thiếu và chưa đồng bộ như phòng đặc thù đầy đủ...
- Một số giáo viên được đào tạo, bồi dưỡng được vài ba năm thì chuyển công tác, thay vào đó là những giáo viên mới vào nghề, giáo viên hợp đồng chưa được tập huấn nhiều về công tác chuyên môn.
3. Thực trạng về sinh hoạt tổ chuyên môn:
- Nội dung sinh hoạt tổ chuyên môn chưa phong phú, hình thức còn đơn điệu, gò bó, chưa đi sâu vào các vấn đề trọng tâm đổi mới phương pháp dạy học và tháo gỡ những khó khăn cho giáo viên trong tổ, không sát với tình hình thực tế chuyên môn của tổ. Trong các buổi sinh hoạt, không khí thường trầm lắng, những vấn đề mới và khó ít được mang ra bàn bạc, thảo luận. 
- Một số tổ không thực hiện đầy đủ, cắt xén thời gian, không đảm bảo thời lượng dẫn đến nội dung sinh hoạt không đảm bảo, giáo viên khi gặp khó khăn trong chuyên môn không được giúp đỡ kịp thời; các văn bản chỉ đạo không được tìm hiểu kĩ càng dẫn đến thực hiện không tốt, ảnh hưởng đến hiệu quả giảng dạy của giáo viên và người phải chịu thiệt thòi chính là học sinh.
	- Tổ trưởng chưa phát huy hết vai trò của mình, thường có tâm lí coi mình cũng như giáo viên bình thường khác, chỉ lo hồ sơ đầy đủ, sạch đẹp; chưa phân công nhiệm vụ cho giáo viên theo đúng yêu cầu, nhiệm vụ; đặc biệt chưa chủ động xây dựng tốt kế hoạch hoặc chưa mạnh dạn trong việc đề xuất các ý kiến để nâng cao chất lượng sinh hoạt chuyên môn.
	- Khi tổ sinh hoạt thì chỉ có thư ký ghi chép một cách qua loa để có biên bản đảm bảo hồ sơ tổ. Các thành viên trong tổ thi sinh hoạt hời hợt không trao đổi, không có ý kiến, nếu tổ trưởng có triển khai hướng dẫn chỉ đạo một số vấn đề trong kế hoạch nhà trường thì không ghi chép nên sau đó không nhớ để thực hiện.
B. GIẢI PHÁP THỰC HIỆN:
 I. Những căn cứ đề xuất biện pháp:
- Tổ chuyên môn có nhiệm vụ: Xây dựng kế hoạch hoạt động chung của tổ theo tuần, tháng, năm học nhằm thực hiện chương trình, kế hoạch dạy học và hoạt động giáo dục; Thực hiện bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ, kiểm tra, đánh giá chất lượng, hiệu quả giảng dạy, giáo dục và quản lí sử dụng sách, thiết bị của các thành viên trong tổ theo kế hoạch của nhà trường; Tham gia đánh giá, xếp loại giáo viên theo quy định Chuẩn nghề nghiệp giáo viên tiểu học và giới thiệu tổ trưởng, tổ phó (Điều 18, khoản 2- Điều lệ trường tiểu học)
- Tổ chuyên môn bao gồm giáo viên, viên chức làm công tác thư viện, thiết bị giáo dục. Mỗi tổ có ít nhất 3 thành viên. Tổ chuyên môn có tổ trưởng, nếu có từ 7 thành viên trở lên thì có một tổ phó (Điều 18, khoản 1- Điều lệ trường tiểu học); Tổ chuyên môn là một bộ phận cấu thành trường tiểu học; là nơi trực tiếp triển khai các hoạt động giáo dục và dạy học; là nơi tập hợp, đoàn kết các giáo viên trong tổ, kịp thời động viên, giúp đỡ giáo viên trong tổ hoàn thành tốt nhiệm vụ; Tổ chuyên môn là đầu mối mà Hiệu trưởng dựa vào đó để quản lý nhà trường trên nhiều phương diện, nhưng cơ bản nhất là hoạt động giáo dục, dạy học và các hoạt động sư phạm của giáo viên.
	- Tổ trưởng là người đứng đầu, chịu sự quản lý của ban giám hiệu nhà trường. Tổ trưởng có nhiệm vụ truyền lại những chỉ đạo về các hoạt động trong nhà trường trong đó hoạt động dạy học là chính. Tổ chuyên môn là nơi triển khai các hoạt động dạy học trong nhà trường, có quan hệ hợp tác phối hợp với các bộ phận và đoàn thể khác trong nhà trường. Tổ trưởng chuyên môn chính là cầu nối giữa Ban giám hiệu và giáo viên nên cần có sự hiểu biết nhất định về quan hệ quản lý trong nhà trường.
II. Tăng cường lãnh đạo đối với tổ chuyên môn:
	1. Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong các tổ chuyên môn.
	 Như chúng ta đã biết Đảng cộng sản Việt Nam là Đảng duy nhất lãnh đạo đất nước. Điều lệ trường Tiểu học đã qui định về vai trò , vị trí tổ chức Đảng trong trường Tiểu học là:
	 Tổ chức Đảng trong trường Tiểu học lãnh đạo nhà trường và hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và Pháp luật. Chính vì lẽ đó việc tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng trong các tổ chuyên môn là hết sức cần thiết và phải đặt lên vị trí hàng đầu.
 Việc tăng cường hơn nữa sự lãnh đạo của Đảng trong các tổ chuyên môn phải được thông qua việc các tổ chuyên môn phải nắm được các chủ trương , đường lối , chính sách của Đảng. Đặc biệt là phải nắm bắt thực hiện kịp thời các nghị quyết , chỉ thị của chi bộ nhà trường trong việc chỉ đạo chuyên môn cũng như các hoạt động của nhà trường . Để thực hiện tốt điều này nếu có thể cơ cấu tổ trưởng các tổ chuyên môn là đảng viên để lãnh đạo các tổ chuyên môn . Thông qua việc xây dựng các đoàn thể vững mạnh trong nhà trường , nhằm phối hợp một cách nhịp nhàng với các tổ chuyên môn trong việc cùng nhau phấn đấu để đạt được các mục tiêu đã đề ra.
 2. Tăng cường sự quản lý của BGH đối với tổ chuyên môn.
 Để đảm bảo tốt chất lượng hoạt động chuyên môn của các tổ, thì một điều quan trọng không thể thiếu đó là phải tăng cường sự quản lý của Ban giám hiệu nhà trường đối với hoạt động chuyên môn của các tổ. Sự quản lý của Ban giám hiệu phải được thể hiện qua :
 - Xây dựng tốt kế hoạch năm học, bao gồm những nội dung cơ bản sau :
 + Mục tiêu công việc: Về qui mô, cơ cấu, chất lượng, hiệu quả của hoạt động dạy – học sẽ tiến hành. Các công việc dự kiến có thể là: khai giảng, tổ chức giảng dạy, các chương trình, quyết định, kế hoạch cấp trên ban hành, chỉ đạo. Công tác phổ cập giáo dục , bồi dưỡng giáo viên, kế hoạch kiểm tra đánh giá hoạt động dạy – họ