Sáng kiến kinh nghiệm Kinh nghiệm rèn kĩ năng đọc thông qua môn tập đọc của học sinh lớp 3

 PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHĨA HƯNG
TRƯỜNG TIỂU HỌC NGHĨA BÌNH
BÁO CÁO SÁNG KIẾN
KINH NGHIỆM RÈN KĨ NĂNG ĐỌC
THÔNG QUA MÔN TẬP ĐỌC CỦA HỌC SINNH LỚP 3
 Tác giả: Trần Thị Lợi
 Trình độ chuyên môn: Cao đẳng sư phạm
 Chức vụ: Giáo viên
 Nơi công tác: Trường Tiểu học Nghĩa Bình
 Nam Định, ngày 25 tháng 05 năm 2016
 
1.Tên sáng kiến: 
KINH NGHIỆM RÈN KĨ NĂNG ĐỌC THÔNG QUA MÔN TẬP ĐỌC CỦA HỌC SINH LỚP 3
2. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến:Áp dụng trong việc dạy tập đọc cho học sinh lớp 3
3. Thời gian áp dụng sáng kiến
 Từ ngày 1 tháng 10 năm 2016 đến ngày 20 tháng 5 năm 2017
4.Tác giả:
Họ và tên: Trần Thị Lợi.
Năm sinh: 1974.
Nơi thường trú: xã Nghĩa Tân-Nghĩa Hưng-Nam Định
Trình độ chuyên môn: Cao đẳng Tiểu học.
Chức vụ: Giáo viên
Nơi làm việc: Trường Tiểu học Nghĩa Bình
Nơi thường trú: Nghĩa Tân –Nghĩa Hưng-Nam Định
Điện thoại: 0946 .851339
Tỷ lệ đóng góp tạo ra sáng kiến: 20%
5.Đồng tác giả: Không
6.Đơn vị áp dụng sáng kiến kinh nghiệm:
Tên đơn vị:Trường Tiểu học Nghĩa Bình.
Địa chỉ: xã Nghĩa Bình – huyện Nghĩa Hưng- tỉnh Nam Định
Điện thoại:0350.3872219
 BÁO CÁO SÁNG KIẾN
 I.Điều kiện hoàn cảnh tạo ra sáng kiến:
 -Tập đọc là một phân môn có ý nghĩa quan trọng trong chương trình giảng dạy môn Tiếng Việt ở cấp Tiểu học nói chung và môn Tiếng Việt lớp 3 nói riêng. Học tốt Tập đọc không những rèn cho học sinh những kĩ năng nghe nói đọc viết mà còn tạo điều kiện để học sinh học tốt những môn học khác. Qua môn Tập đọc học sinh được rèn kĩ năng đọc ngày càng thành thạo. Đây là yêu cầu có tính đặc trưng của phân môn Tập đọc. Môn Tập đọc còn trau dồi vốn Tiếng Việt, phát triển tư duy, sự hiểu biết của học sinh về cuộc sống.Thông qua việc dạy và học Tập đọc góp phần rèn luyện tư duy, cung cấp cho học sinh những kiến thức” về Tiếng Việt, về tự nhiên, xã hội và con người, về văn hoá, văn học . Bồi dưỡng cho học sinh tình yêu Tiếng Việt và hình thành thói quen giữ gìn sự trong sáng, giàu đẹp của Tiếng Việt.Từ đó học sinh được cảm nhận cái hay,cái đẹp để các em thêm yêu cuộc sống,yêu quê hương,đất nước. 
*Thuận lợi:
Trường Tiểu học Nghiã Bình là đơn vị dẫn đầu bậc Tiểu học trong toàn huyện.Đa số học sinh ngoan ngoãn,lễ độ,tự tin,các em được dạy dỗ chuẩn mực, được các bậc phụ huynh và các lực lượng xã hội quan tâm.
*Khó khăn:
- Nghĩa Bình là xã nông nghiệp ,đời sống nhân dân chủ yếu sống bằng nghề độc canh cây lúa nên còn nhiều vất vả khó khăn. Hơn nữa Nghĩa Bình có nhiều học sinh bố mẹ đi làm ăn xa, các em phải ở với ông bà nên việc quan tâm tới con em của một số phụ huynh còn hạn chế.
 -Là địa phương có cách phát âm chưa chuẩn đặc biệt các em còn hay phát âm sai giữa “l” và “n".. Các em chưa hiểu hết ngôn ngữ Tiếng Việt nên còn nói ngọng, phát âm sai, khi viết còn sai nhiều lỗi chính tả, các em còn nhầm lẫn bởi các âm, vần, dấu thanh.
Từ những căn cứ trên, tôi đã lựa chọn đề tài này, thực hiện đề tài này, tôi sẽ giúp các em phát huy tính tích cực, tự giác lấy học sinh làm trung tâm trong học tập, các em sẽ đọc thông, viết thạo và có khả năng diễn đạt tốt trong quá trình giao tiếp với mọi người xung quanh.
. Xuất phát từ những yêu cầu trên,tôi nhận thấy cần phải dạy tốt mỗi giờ tập đọc nhất là việc rèn kĩ năng đọc cho học sinh trước yêu cầu đổi mới phương pháp đạt hiệu quả cao. 
II.Mô tả giải pháp: 
 1.Mô tả giải pháp trước khi tạo ra sáng kiến 
Những năm học trước, tôi được phân công giảng dạy môn Tiếng Việt lớp 3 nói chung và phân môn Tập đọc nói riêng. Qua thực tế giảng dạy tôi nhận thấy còn nhiều học sinh có kĩ năng đọc còn hạn chế, các em còn đọc sai vần, âm đầu, sai dấu thanh, đọc còn thừa, thiếu tiếng, nhiều em có tốc độ đọc rất chậm và đặc biệt các em chưa ham thích đọc và tìm hiểu nội dung bài đọc. Vì thế tiết học chưa đạt đạt hiệu quả cao.
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến việc học sinh có kĩ năng đọc chưa tốt:
+ Công tác chuẩn bị bài soạn của giáo viên chưa cụ thể kĩ càng, chưa đưa ra được những cách làm hay cuốn hút sự ham đọc của học sinh
+ Bản thân giáo viên còn có những hạn chế về cách phát âm theo tiếng địa phương, đặc biệt giáo viên phát âm chưa chuẩn giữa l/n và chưa chú ý nhiều đến việc đọc diễn cảm. 
+ Chưa chú ý đến việc rèn kĩ năng phát âm chuẩn cho học sinh và chưa có những biện pháp cụ thể dứt điểm để giúp đỡ học sinh.
+ Việc hướng dẫn học sinh học sinh học tập theo nhóm để học sinh khá giỏi giúp đỡ học sinh yếu còn hạn chế.
+ Sử dụng nhiều phương pháp dạy học truyền thống “ Thầy giảng trò nghe” nên chưa tạo được hứng thú học tập cho học sinh, các em còn cảm thấy nhàm chán khi học, chưa phát huy được hết khả năng sáng tạo của các em.
+ Việc kết hợp với phụ huynh học sinh rèn đọc con em mình học ở nhà cũng chưa thường xuyên vì vậy việc rèn kĩ năng đọc cho các em chưa mang lại hiệu quả cao.
2.Mô tả giải pháp sau khi có sáng kiến
Để thấy được tầm quan trọng của bộ môn này, ngay từ đầu năm học, sau khi nắm bắt tình hình học tập của học sinh, tôi đã giúp các em hiểu được tầm quan trọng của phân môn Tập đọc và những yêu cầu cụ thể của phân môn Tập đọc, các em phải đọc lưu loát, rõ ràng, phát âm đúng,ngắt nghỉ hơi đúng và đọc diễn cảm phù hợp với nội dung bài, trả lời câu hỏi phù hợp với nội dung bài, cảm nhận được nội dung bài.
Nó giúp các em bước đầu tiếp cận với kho tàng văn hoá, khoa học, giúp các em nhận ra những tinh hoa của dân tộc đang được lưu trữ trong sách vở. Mỗi bài tập đọc là một văn bản là một bức tranh thu nhỏ về hiện thực về cảnh đẹp đất nước, con người, xã hội...Mặt khác, thể hiện được tâm hồn của tác giả không chỉ có nội dung hấp dẫn của bài văn bài thơ mà còn phụ thuộc vào người đọc tác phẩm đó. Trước hết người đọc phải đọc đúng, đọc chính xác, đọc trôi chảy, tiến tới đọc diễn cảm , đọc theo vai thì mới diễn tả cảm xúc, tình cảm, thái độ của tác giả bộc lộ qua từng nhân vật trong tác phẩm .
Bởi vậy nâng cao năng lực đọc cho học sinh nhất là đọc đúng, đọc diễn cảm là hết sức cần thiết đối với giáo viên ở bậc tiểu học.
Để giải quyết được mục đích yêu cầu của tiết Tập đọc và khắc phục những nguyên nhân tồn tại đã nêu trên. Tôi đã tiến hành thực hiện những giải pháp, biện pháp cụ thể sau: 
2.1.Một số công việc chuẩn bị của giáo viên , học sinh và phụ huynh
 a, Đối với giáo viên
Hiệu quả mỗi tiết dạy phụ thuộc rất lớn vào việc chuẩn bị bài soạn. Vì vậy , mỗi bài tập đọc tôi thường chuẩn bị bài soạn cụ thể kĩ càng trước khi lên lớp.
Công tác chuẩn bị bài soạn bao gồm:
 -Đọc bài tập đọc nhiều lần,từ việc đọc hiểu cho đến đọc diễn cảm và cảm thụ bài tập đọc.Dựa vào chuẩn kiến thức,kĩ năng,đối tượng học sinh ở những lớp đang giảng dạy để đề ra phương án tiến hành.
 - Tham khảo các tài liệu liên quan đến bài dạy. 
 - Chọn phương án dạy, dự kiến các tình huống có thể xảy ra trên lớp như luyện đọc từ khó, cách ngắt nghỉ hơi khi đọc, cách đọc đúng, đọc diễn cảm hay cách tìm hiểu bài sao cho phù hợp.
Để đạt được yêu cầu trên thì giáo viên phải rèn luyện bản thân mình đọc đúng, đọc hay. Không cho phép giáo viên dạy Tập đọc mà lại đọc chưa chuẩn. Trước khi soạn bài giáo viên phải đọc bài nhiều lần, đọc thể hiện được cảm xúc của tác giả khi viết bài văn đó. Giáo viên phải chú ý đến khâu rèn đọc cho học sinh, chú ý đến đối tượng học sinh đọc kém. Nhất là những tiết luyện đọc ở buổi hai. Giáo viên phải nên sửa, rèn dứt điểm cho học sinh phát âm sai ở từng cặp phụ âm mà em đó hay phát âm sai hoặc đọc chưa đúng.
- Chuẩn bị đồ dùng dạy học, tranh ảnh minh hoạ,phiếu học tập,vật thật,băng đĩa phục vụ cho bài dạy để học sinh hứng thú học tập tiếp thu bài dễ dàng hơn.
b, Đối với các em học sinh
- Yêu cầu học sinh đọc kỹ trước bài ở nhà, có đọc trước bài ở nhà học sinh mới biết được từ nào khó đọc, hay đọc sai để đến lớp nghe giáo viên hướng dẫn sửa chữa.
- Học sinh thường xuyên rèn đọc đúng ở bất kỳ một văn bản nào nói chung hay trong các bài tập đọc nói riêng. 
- Cần có sự ham thích đọc, có ý thức tự đọc. Sưu tầm sách, báo, truyện để đọc.
c, Đối với phụ huynh học sinh
Trong cuộc họp phụ huynh đầu năm, tôi đã đưa ra tình hình cụ thể của lớp và của từng nhóm học sinh. Tôi đã hướng dẫn cho các bậc phụ huynh cách dạy các em đọc bài, cách kiểm tra các bài đọc ở nhà. Tôi còn thường xuyên liên lạc với gia đình học sinh để thông báo kịp thời về tình hình học tập của học sinh vì đây cũng là phần quan trọng giúp tôi trong việc rèn kĩ năng đọc cho học sinh.
2.2. Lên lớp
a.Đối với việc rèn phát âm đúng
-Ở địa phương của chúng tôi học sinh còn chưa chú ý về cách phát âm,đặc biệt, hoc sinh thường hay phát âm nhầm lẫn giữa các phụ âm như l/n. Vì thế để rèn luyện cho học sinh phát âm chuẩn giáo viên phải hướng dẫn học sinh phát hiện lỗi và sửa lỗi cho học sinh. Trong giờ tập đọc giáo viên gọi học sinh khá,giỏi đọc bài và giao nhiệm vụ cụ thể các em khác đọc thầm theo tìm những tiếng khó đọc, các phụ âm hay đọc sai. Gọi học sinh phát hiện và phát âm, các em khác theo dõi nhận xét phát âm của bạn và phát âm lại. Gọi 3, 4 em phát âm và giáo viên kết luận và sửa (nếu cần thiết) lại cuối cùng. Tôi luôn khéo léo động vên khích lệ các em bằng lời nói hay có thể bằng những phiếu khen hay cờ thi đua thì các em sẽ hứng thú học tập mới tạo chuyển biến nhanh cho học sinh.
- Khi đã sửa cho các em đọc đúng những tiếng đó rồi, trong các tiết học sau giáo viên chú ý đến em đó khi đọc xem em còn mắc lỗi lại nữa không để kịp thời uốn nắn, sửa chữa. Vì số lượng học sinh mắc lỗi này nhiều nên giáo viên dần sửa sai triệt để. Và các âm khác khi học sinh phát âm sai giáo viên tiến hành tìm các từ ngữ có âm đó luyện phát âm cho học sinh ngay trong giờ học hay trong quá trình giao tiếp với học sinh và luyện thêm ở những tiết dạy luyện tập ở buổi hai.
-Ngoài ra tôi còn giao nhiệm vụ cho ban học tập trong hội đồng tự quản của lớp để các em theo dõi giúp đỡ các bạn.
b.Đối với việc rèn đọc đúng
- Đối với những học sinh đọc còn ê a hay thêm bớt tiếng do ảnh hưởng của thói quen hay trình độ nhận thức. Tôi thường dành nhiều thời gian cho các em đọc được nhiều lần, các từ khó đến câu khó và các đoạn văn, đoạn thơ trong bài. Tôi luôn khéo léo dùng lời nói của mình vừa động viên, vừa khích lệ hay